AB'nin 150 Milyar Euroluk Savunma Fonunda Türkiye Yok

"Avrupa Malı Al" Politikası Etkili Oldu

Fonun oluşturulmasında, özellikle Fransa'nın öncülük ettiği “Avrupa Malı Al” politikası etkili oldu. Fransa ve bazı AB ülkeleri, savunma yatırımlarının yalnızca Avrupalı şirketler aracılığıyla yapılmasını savunuyor. Bu yaklaşım, Donald Trump döneminde ABD'nin uzun vadeli bir savunma ortağı olarak güvenilirliğinin sorgulanmasıyla daha da güç kazandı.

AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Ukrayna’daki savaş, kriz anlarında orduya tam erişim sağlayan silahlara sahip olmanın önemini gösterdi. Yabancı kısıtlamalar olmadan hareket edebilmek kritik” dedi.

Fon, Sadece AB ve Anlaşmalı Ülkelerle Sınırlı

AB, yeni savunma fonunun yalnızca AB merkezli şirketlere ve Birlik ile savunma anlaşması bulunan üçüncü ülkelere açık olacağını vurguladı. Ayrıca, herhangi bir üçüncü ülkenin tasarım yetkisine sahip olduğu veya kullanımını sınırladığı silah sistemleri de fon kapsamı dışında kalacak.

Bu karar, ABD’li savunma şirketi RTX tarafından üretilen Patriot hava ve füze savunma sistemleri gibi bazı silahların da dışlanacağı anlamına geliyor. AB, bu tür sistemlerin üzerinde üçüncü ülke kontrolü olduğu gerekçesiyle kendi savunma bağımsızlığına zarar vereceğini düşünüyor.

Harcamaların Yüzde 65’i Avrupa’da Yapılacak

Yetkililer, fon kapsamında desteklenecek projelerin en az yüzde 65’inin AB ülkelerinde, Norveç’te veya Ukrayna’da harcanması gerektiğini belirtiyor. Bu oran, Avrupa’nın savunma sanayisini güçlendirmeyi ve dışa bağımlılığı azaltmayı hedefliyor.

Türkiye de Fon Dışında

ABD ve İngiltere’nin yanı sıra Türkiye de savunma fonu dışında bırakılan ülkeler arasında yer alıyor. AB, bu ülkelerin fona dahil olabilmesi için önce savunma ve güvenlik ortaklığı anlaşması imzalamaları gerektiğini açıkladı. Ancak özellikle İngiltere ile Brüksel arasında yapılması planlanan anlaşmanın, çeşitli siyasi ve teknik anlaşmazlıklar nedeniyle ilerleyemediği ifade ediliyor.

Avrupa Savunma Sanayisi Zorlanabilir

Bazı uzmanlar, Türkiye ve İngiltere gibi büyük savunma pazarlarının fon dışında tutulmasının, Avrupa’nın önde gelen savunma şirketleri için zorluklar yaratabileceğine dikkat çekiyor. Bu şirketler, söz konusu ülkelerdeki üreticiler ve tedarikçilerle uzun süredir iş birliği içinde çalışıyor. Yeni fon politikası, bu iş birliklerinin sekteye uğramasına neden olabilir.

©TURKİNFO.NL