Yasa dışı bahis gölgesinde futbol

Nepal Milli Takımı'nda aktif ve emekli 5 futbolcunun yasa dışı bahis iddiasıyla gözaltına alınması, yeşil sahalarda şikedeki artışın boyutunu yeniden göz önüne serdi. 

Nepal Milli Futbol Takımı'nın kaptanı Sagar Thapa'nın da yer aldığı 5 futbolcunun, Malezya ve Singapur'da şike yaptığı tespit edilen şahıslarla bağlantısının tespitinin ardından gözaltına alınması, futbolda şikenin global ölçekte büyüklüğünü ortaya koyuyor. 

Son dönemde özellikle Asya kıtasındaki yasa dışı bahis şirketlerinin artışı ve diğer ülkelerle arasındaki bağlantılar ise endişeye yol açtı.

Avrupa'da futbolda şike üzerine soruşturma yürüten müfettişler, yasa dışı bahis oynatan kişilerin önemli bir kısmının Asya ülkelerinde yer aldığını ve elde edilen gelirin her yıl yüzlerce milyar avroya ulaştığını vurguluyor. 

 

- Asya'daki yasa dışı bahislerin ucu Türkiye'ye de dokundu

 

Singapurlu Rajendar Prasad Rai (42) ve Shree Manish Kalra (22) adlı kişiler, Türkiye'de oynanan üç hazırlık maçında şike yaptıkları suçlamasıyla bu ayın başlarında mahkeme karşısına çıktı.

Bu kişilerin, Antalya'da 2013 yılının ocak ve şubat aylarında Belçika'nın Charleroi ve Hollanda'nın Venlo, Romanya'nın Steaua Bükreş ile Avusturya'nın Sturm Graz ve Steaua Bükreş ile Rusya'nın Dinamo Moskova takımları arasında oynanan hazırlık maçlarının sonucuna etki etmek amacıyla hakemlere ödeme yaptığı iddiasıyla yargılanmasına devam ediliyor.

Sene başında ise Hollanda Birinci Futbol Ligi ekiplerinden Willem II'de oynayan bazı oyuncuların, 2009-2010 sezonunda iki maçta Singapur merkezli bir şirket aracılığıyla şike yaptıkları iddia edildi. 

Willem II'nin Ajax'a 4-0, Feyenood'a ise 1-0 yenildiği lig maçlarında Willem II'de forma giyen Sierra Leoneli İbrahim Kargbo'nun bazı takım arkadaşlarını söz konusu maçları kaybetmeleri konusunda ayarttığı öne sürüldü.

 

-  İngiltere'de futbolcular hapis cezasına çarptırıldı

 

Yine Singapur merkezli bir bahis şirketinin hesaplarının incelenmesinin ardından İngiltere'de 2 yıl önce başlatılan şike operasyonunda, bir dönem İngiltere Premier Lig'de forma giyen Delroy Facey suçlu bulunarak 2,5 yıl, alt liglerde mücadele eden Moses Swaibu ise 16 ay hapis cezasına çarptırıldı.

 

- Çin'de futboldan men cezaları verildi

 

Asya'nın en önemli ülkelerinden Çin'de, uzun yıllar devam ettiği ortaya çıkarılan büyük şike skandalının ardından üç yıl süren ve 2013'te sonuçlanan soruşturmada, 58 kişiye çeşitli zaman aralıklarıyla futboldan men cezası verildi.

33 oyuncu futboldan ömür boyu men edilirken, 12 kulüp ise çeşitli cezalar aldı. Çin Futbol Federasyonu, Shanghai Shenhua kulübüne 120 bin avro para cezası verirken, 2003'te elde ettiği şampiyonluğu geri aldı. Çin Milli Takımı'nın formasını giyen 4 eski oyuncu ise 6 yıla kadar hapis cezasına çarptırıldı. Eski federasyon başkanları Nan Yong ve Xie Yalong da rüşvet aldığı gerekçesiyle 10,5 yıl hapis cezasına mahkum edildi.

Singapur'da ise 2013'te yürütülen uluslararası şike operasyonunda, arasında bahis çetesi liderinin de bulunduğu 14 kişi tutuklandı. Çökertilen çetenin, uzun yıllar Asya ve Avrupa liglerindeki maçların şike organizasyonlarını düzenlediği ortaya çıktı. 

 

- Dünya ve Avrupa futbolunda da şike artışta

 

Dünya ve Avrupa futbolunda şike skandaları, özellikle 2000'li yılların ardından çoğalarak artış gösterdi. 

La Liga'da, 2014-15 sezonunun son haftasında oynanan Barcelona-Deportivo karşılaşmasının da dahil olduğu birçok maç hakkında soruşturma başlatıldı. Aynı sezon için Osasuna, Espanyol ve Real Betis takımlarının lig maçlarında şike yaptığı iddialarına ilişkin yürütülen soruşturmada ise Patxi Punal, Sergio Garcia, Jordi Figueras, Jorge Molina ve Antonio Amaya adlı futbolcuların ifadesine başvuruldu. Ayrıca Osasuna'nın iki eski kulüp başkanı Patxi Izco (2002-2012), Miguel Archanco (2012-2014) ve iki eski yönetim kurulu üyesi ile bazı üst düzey yetkilileri gözaltına alındı.

Ayrıca İspanya savcılığı, 2010-2011 sezonunda Levante-Real Zaragoza maçında şike yapıldığı iddiasıyla 20 futbolcu ve Zaragoza'nın eski kulüp başkanını ifade vermeye çağırdı.

 

- İtalya'da Catania alt lige düşürüldü

 

İtalya'da 2006'da Juventus'un küme düşürülmesi, Milan, Lazio ve Fiorentina'nın puan silme cezası almasıyla zirveye çıkan şike cezaları halkasına, bu yıl Catania dahil oldu.

İkinci lig takımlarından kulüp başkanı Antonio Pulvirenti'nin geçen yaz şike itirafında bulunmasının ardından Catania, bir alt lige düşürülme ve yeni sezona eksik puanla başlama cezası aldı.

"Çizme" futbolunda geçen mayıs ayında yürütülen bahis şikesi operasyonu kapsamında ise 4. lig ve amatör kümeden 50'nin üzerinde antrenör ve oyuncu gözaltına alındı.

Eski ünlü İtalyan oyuncu Gennaro Gattuso hakkında 2013'te şikeye karıştığı iddiasıyla soruşturma başlatıldı. 2011 yılında ise İtalya Birinci Futbol Ligi (Serie A) maçlarının da dahil olduğu 18 karşılaşmada şike yapılması nedeniyle, içlerinde ünlü İtalyan oyuncu Giuseppe Signori'nin de bulunduğu 16 kişi tutuklandı.

Serie A'da 188 gol atan ve İtalya'nın yetiştirdiği en iyi golcüler arasında gösterilen milli oyuncunun adının şikeye karışması, ülkede şok etkisi yaratmış ve Signori'ye 5 yıl futboldan men cezası verilmişti. İtalya'da tutuklananların sayısına, sonraki dönemlerde de ayrı iki şike soruşturmasından dolayı 31 kişi daha eklendi.

 

- Yasa dışı bahis her yerde

 

Almanya'da ikinci ligde hakemlik yapan Rober Hoyzer'ın itiraflarıyla 2005'te ortaya çıkarılan şike olaylarının ardından, ülkede yaklaşık 15 kişi tutuklandı.

Hoyzer, yönettiği maçlarda şikeye karıştığı ve Hırvat bahis çetesiyle anlaştığını itiraf ederken, futboldan ömür boyu men cezasının yanı sıra 2 yıl 5 ay hapis cezasına çarptırıldı. Hoyzer'in itirafları sayesinde Dominik Marks adlı başka bir hakem de tutuklandı. Hırvat bahis çetesinin, UEFA'nın düzenlediği organizasyonlardaki hakemlerle bağlantı içinde olduğu da ortaya çıkarılırken, bu yolla Avrupa genelinde 300'e yakın maçta şike yapıldığı iddia edildi.

Fransa'da ise 2014'te devam eden şike operasyonu kapsamında o dönem 2. ligde yer alan Caen ve Nimes takımlarının başkanlarının da aralarında yer aldığı birçok yetkili, şike yaptıkları iddiasıyla göz altına alındı.

Finladiya'daki şike olayı, Singapurlu Wilson Raj Perumal adlı kişinin 2011'de tutuklanmasıyla ortaya çıktı. Finlandiyalı futbolculara rüşvet vererek maçlarda şike yapmasını sağlayan Perumal'a 2 yıl hapis cezası verildi. Adı rüşvet olayına karışan Rovaniemi takımındaki 7 Zambiyalı ve 2 Gürcistanlı oyuncuya ise 6 ile 20 ay arasında değişen futboldan men cezaları verildi.

Bir diğer Avrupa ülkesi Macaristan'da yürütülen şike soruşturmasında 50'nin üzerinde kişi gözaltına alınırken, 44 Macar ve bir Singapurlu, 16 yıl hapis cezası istemi ile yargılandı. Bu zanlıların uluslararası arenada 32 maça şike bulaştırdığı öne sürüldü. Bu maçların arasında, İtalya ve Finlandiya liglerinin yanı sıra Macaristan'daki 11 maç ve adı açıklanmayan iki milli takım arasındaki karşılaşma da yer aldı.

 

- Diğer kıtalarda da yaşanıyor

 

Avustralya'da şike yaptığı iddia edilen, aralarında 4 İngiliz futbolcunun da yer aldığı 10 kişinin davası ise 2 yıl önce başlatıldı.

Avustralya 1. Futbol Ligi'ndeki Southern Stars takımının, aynı sene oynadığı son 4 karşılaşmada 13 gol yemesine rağmen hiç gol atamaması iddiaları kuvvetlendirdi. FIFA, Avustralya Futbol Federasyonu ile ortak yürüttüğü soruşturma sonucunda, maçlarla ilgili manipülasyon yaptıkları gerekçesiyle Southern Starslı Reiss Michael Noel ve Joe Nigel Woolley isimli iki İngiliz oyuncuya futbolla alakalı tüm etkinliklerden ömür boyu men cezası verdi.

Afrika ülkesi Zimbabve'de futbol federasyonu, 2007'de ligde oynanan maçlarda şikeye karıştığı tespit edilen, aralarında futbolcuların da olduğu 15 kişinin lisansını iptal etti.  Ayrıca, Asya kökenli yasa dışı bahis şirketlerinde adı geçen 80'e yakın futbolcunun da lisansı geçici olarak iptal edildi.