Türkiye'de ilk kez geliştirilen etçi damızlık tavuk ve "siyah pirinç" tanıtıldı

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Türkiye'de ilk etçi damızlık tavuğun geliştirildiğini belirterek, "Kendi Ar-Ge çalışmalarımız ile kendi etçi damızlık tavuğumuzu geliştirmiş olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Bu proje için bugüne kadar 20 milyon lira harcama yapıldı. Bu gelişme dışa bağımlılığı azaltacak ve orta vadede de dışa bağımlılığı ortadan kaldırmış olacaktır." dedi.

Çelik, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) tarafından Türkiye'de ilk kez geliştirilen "Etçi Damızlık Tavuk (Anadolu -T)" ve Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsünde ıslah edilerek geliştirilen "Siyah Pirinç (Siyah-1)" ile ilgili düzenlediği tanıtım toplantısında, tavuk eti sektörünün dünyadaki ekonomik büyüklüğünün 200 milyar dolar olduğunu belirtti.

Türkiye'nin, yılda 2 milyon ton piliç eti ürettiğine işaret eden Çelik, bu rakamla ülkenin dünyada 9. sırada bulunduğunu ifade etti.

Çelik, dünya kanatlı eti ihracatında, Brezilya, ABD, Hollanda ilk üç sırada yer alırken Türkiye'nin 11'inci sırada bulunduğunu vurgulayarak, 2016'da 337 bin ton tavuk eti ihraç edildiğini bildirdi.

Türkiye'deki yıllık kişi başına tavuk eti tüketiminin 22 kilogram olduğunu kaydeden Çelik, dünyada bu rakam ile 7. sırada yer aldığını belirtti.

Çelik, kanatlı sektörünün en hassas konusunun damızlık materyal geliştirilmesi ve temini olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:

"Bugün dünyada kendi etçi damızlığını geliştirmiş Almanya, Fransa ve Amerika olmak üzere üç ülke bulunmaktadır. Dünya tavuk eti üretiminin yüzde 90'ını bu üç ülkenin geliştirdiği hatlarla sağlanmaktadır. Biz de bu sektörde söz sahibi olmak ve ülkemiz ekonomisine katma değer sağlayabilmek için etçi tavukta devam eden Ar-Ge çalışmalarının sonucunu bugün aldık. Dünyada var olan 3 etçi tavuk hattına bugün 4'üncü hat Türkiye tarafından ilave edilmektedir. Kendi Ar-Ge çalışmalarımız ile kendi etçi damızlık tavuğumuzu geliştirmiş olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Bu proje için bugüne kadar 20 milyon lira harcama yapıldı. Bu gelişme dışa bağımlılığı azaltacak ve orta vadede de dışa bağımlılığı ortadan kaldırmış olacaktır. Geliştirilen yerli etçi tavuklarla, 42 günlük yaşta elde edilen canlı ağırlık 2 kilo 850 gram ile 2 kilo 920 gram arasındadır. Günde 1,6 kilogram yem ile 1 kilogram et elde edildiği düşünülürse, şu anda piyasadaki tavuklarla yarışılabilir bir tür elde edilmiş olduğu görülmektedir."

- Ebeveyn tavuklar aralıkta özel sektöre verilecek

Geliştirilen etçi tavuğa ait verilerin özel sektörle paylaşıldığını ve taleplerin toplanmaya başlandığını anlatan Bakan Çelik, aralık ayından itibaren talepler doğrultusunda özel sektöre etlik ebeveynlerin verileceğini bildirdi.

Ayda takriben 16 bin ebeveyni özel sektöre vermeyi düşündüklerine değinen Çelik, yıllık olarak da yaklaşık 200 bin ebeveyn verilmesini öngördüklerini açıkladı.

Çelik, özel sektörün bu ebeveynlerden yılda 27 milyon etçi piliç civcivi üreteceğini belirterek, "Bu civcivlerden de yılda 50 bin ton piliç eti üretileceği tahmin edilmektedir. Bu yıllık piliç üretimimizin yüzde 2,5'i, inşallah ilk hedefimiz yüzde 10'luk bir paya ulaşmaktır." diye konuştu.

Anadolu-T'nin özel sektör için esas cazip tarafının maliyeti olacağını bildiren Çelik, "Etçi damızlıklar yurt dışından ithal edilenlerin fiyatının dörtte birine özel sektöre verilecektir. İthal edilenlerin fiyatı 4 avro, yerli geliştirilenlerin fiyatı ise 4 lira olacaktır. Yurt dışından yıllık 15 milyon civarında damızlık civciv ya da yumurta ithal ediliyor. Bunun da bedeli 60 milyon dolar civarındadır. " değerlendirmesini yaptı.

- "Çölyak hastaları için gluten içermeyen çeşitler geliştireceğiz"

Dünyada yılda 480 milyon ton pirinç üretimi yapıldığını ve bunun 40 milyon tonunun uluslararası ticarete konu olduğunu aktaran Bakan Çelik, Türkiye'de 2016 yılında 920 bin ton pirinç üretimi yapıldığını kaydetti.

Çelik, diğer dünya ülkeleri ile kıyaslandığında yapılan ıslah çalışmaları sonucunda dekara verim açısından Türkiye'nin ilk üçte yer aldığını vurguladı.

Bugün çeltik üretiminde tohumun yüzde 80'inin yerli kaynaklardan sağlandığına dikkati çeken Çelik, şöyle devam etti:

"Bakanlığımız Türkiye'de konvansiyonel çeltik ıslah çalışmaları yanında besin değeri daha yüksek olan ve diyetlerde tavsiye edilen siyah pirinç ile ilgili ıslah çalışmalarını tamamlamış bulunmaktadır. 2018'den itibaren siyah pirincin üretimi gerçekleştirilecek. Bu siyah pirinç protein değeri, çinko, demir, magnezyum, fosfor, kalsiyum, sindirilebilir selüloz ve B vitamini açısından zengin. Karbonhidrat ve enerji oranı düşük dolayısıyla şeker hastalığı açısından son derece önemli, kanser ve benzeri hastalıklara karşı bağışıklığı güçlendirme özelliğine sahip. İnsan sağlığı açısından besleyiciliği daha yüksek besinler geliştirmeyi hedefliyoruz. 2017 sonuna kadar yeni bir siyah pirinç tescil edilmesine yönelik çalışmalarımız devam ediyor. Ayrıca çölyak hastaları için de gluten içermeyen çeşitleri geliştirme çalışmalarımız da devam etmektedir."

Bakan Çelik, bu siyah pirincin üretim aşamasında da çeltik yanıklığı hastalığına dayanıklı olduğunu ifade ederek, Türkiye'de genetik değişikliğine gidilmeden siyah pirinç geliştirildiğini anlattı.