Teknoloji Transferini Hızlandırma-Türkiye Projesi

Türkiye'nin teknoloji alanındaki fikirlerini ortaya çıkarmayı, yatırımcı ile buluşturarak pazara açılmasını ve ileri teknoloji ihracatını artırmayı hedefleyen Teknoloji Transferini Hızlandırma-Türkiye Projesi'nde (TTH-Türkiye Projesi), 50 milyon avronun üzerinde fon kullandırıldı.

Nihai yararlanıcısı TÜBİTAK olan, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı adına Avrupa Yatırım Fonu (EIF) tarafından yönetilen, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti mali iş birliği çerçevesinde bakanlığın Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında finanse edilen ve Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) tarafından yürütülen TTH-Türkiye Projesi'ndeki son gelişmeler, düzenlenen toplantıyla açıklandı.

Toplantıda konuşan TTGV Genel Sekreteri Mete Çakmakcı, TTH-Türkiye Projesi’nin, araştırma ve teknoloji geliştirme faaliyetleri ile pazar arasındaki boşluğu doldurmak üzere, teknolojiyi yaratan start-up'lar ile akademisyenlerin kurdukları şirketlere (spin-off) sermaye ortaklığı ile yatırım yapılarak gelişmelerinin ve globalleşmelerinin sağlanması amacıyla tasarlandığını kaydetti.

Çakmakcı, TTH-Türkiye Projesi’nin amaçları arasında, bilginin üretildiği noktadan üretime taşınabilmesi için Teknoloji Transfer Ofisleri'nin (TTO) uluslararası örneklerden de yararlanarak yetkinliklerinin artırılması olduğunu bildirdi.

TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) Başkanı Mehmet Aslan da 2012 yılından bu yana doğrudan TTO'lar için 86,5 milyon lira ve TTO hazırlık çağrıları kapsamında 9 milyon liralık fon desteği olmak üzere toplamda yaklaşık 96 milyon liralık destek sağlandığını belirtti.

- "12 girişime 100 bin-4,5 milyon avro arasında yatırım yapıldı"

TTH Türkiye VC fon şirketleri Diffusion Capital Partners (DCP) Yönetici Ortağı Haluk Zontul ise 12 girişime 100 bin-4,5 milyon avro arasında yatırım yapıldığını belirterek, teknoloji tabanlı şirketleri destekleyerek ülke ekonomisine katkı sunduklarını kaydetti.

Zontul, "Örneğin, BEE'O Propolis şirketi Türkiye'de ilk defa propolis üretimini başlattı. Bu arı ürününü insan tüketimine uygun hale getirerek yüzde 100 doğal gıda ve gıda takviyesi ürünlere dönüştürdü. Şu anda hem Türkiye’ye hem de dünyaya satış yapıyor. Böylece bu zamana kadar ithal edilen bir ürün artık Türkiye'den ihraç edilir hale geldi." diye konuştu.

ACT Venture Partners Yönetici Ortağı Okan Kara, 3 yılda 15 global teknoloji girişimi şirketine yatırım yaptıklarını belirterek, şunları kaydetti:

"Bunlar arasında dünyada rekabet gücü çok yüksek olabilecek potansiyel barındıran şirketler var. Örneğin, Ambeent şirketi... 5G teknolojileri ile Wi-Fi ağlarını entegre edebilen bir teknolojiye sahip. Son bir yıl içinde 10 patent başvurusu gerçekleştirdi. 2018 yılında patent sayısını hızla artırmayı hedeflemekte. Böylece çalıştığı alanda global bir oyuncu olma yolunda ilerliyor."

- TTH Türkiye Fonları, 23 teknoloji yaratan girişime yatırım yaptı

Verilen bilgiye göre, 2014 sonunda uygulamaya konan TTH-Türkiye Projesi kapsamında, teknoloji tabanlı araştırmaların ticarileştirilmesi için girişimlere yatırım yapmak üzere iki TTH Türkiye fon yönetim şirketinin kurulması ve TTO'nun Ar-Ge ticarileştirme yetkinliklerinin artırılarak üniversite ve sanayi arasında etkin rol oynamalarının sağlanmasına destek olunması hedeflendi.

Proje kapsamında 2015 yılının mayıs ve temmuz aylarında EIF desteği ile Hollanda merkezli olarak kurulan DCP Diffusion Capital Partners ve ACT Venture Partners fon yönetim şirketleri, toplam 23 girişime 50 bin ila 2,5 milyon avro arasında yatırım yaptı.

31 Ekim 2017 itibarıyla 30 milyon avro büyüklüğündeki DCP Fonu, 12 girişime 22,5 milyon avro büyüklüğündeki ACT Fonu ise 11 girişime destek verdi. Ayrıca her 2 şirket, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı’nın (BROP) hedef bölgesinden toplam 25 projeye kavram ispatı (PoC-Proof of Concept) yatırımı yaptı. Böylece, 2,5 yıldır süren TTH-Türkiye Projesi için toplamda 52,5 milyon avroluk fon kullandırıldı.

- Ekiplerde yüzde 40 kadın girişimci var

DCP ve ACT tarafından yatırım yapılan girişimlerin yaklaşık yüzde 70’i akademisyen tabanlı olurken, ekiplerde yüzde 40 kadın girişimci yer aldı. Bu projelerin desteklenmesi için çok aşamalı araştırma ve değerlendirmeler yapıldı. Buna göre, TTH Türkiye Fonları ACT ve DCP toplam bin 800 ilk temas sonrası 25 kavram ispatı olmak üzere toplam 48 teknoloji fikrine yatırım yaptı.

Fonların yanı sıra TTH Türkiye Danışmanlık Hizmetleri Proje ekibi tarafından teknoloji yaratan girişimlere ulaşmak için 65 teknopark ve TTO ziyaret edildi. 944 proje sahibi girişimci veya akademisyen ile yüz yüze görüşme olmak üzere bin 800'ün üstünde proje dinlendi ve 165 ekibe mentorluk yapıldı.

- Hedef ileri teknoloji ihracatını artırmak

ACT ve DCP; fikri mülkiyet ve özgün teknoloji yoğun, rakiplerine giriş bariyeri oluşturabilecek, küresel ölçekte rekabet edebilecek ve önemli ticari pazar potansiyeline sahip Türkiye'deki girişimlere yatırım yaptı.

Her 2 fon şirketinin yaptığı yatırımla, girişimlerin ürünlerini pazara sunmaları, küresel genişleme yakalamaları ve hızlı bir büyüme sağlamaları hedeflendi. Bu proje ile Türkiye’nin teknoloji alanında küresel markalar çıkarması ve Türkiye’nin ileri teknoloji ihracatına önemli katkı sağlaması amaçlandı.

DCP ve ACT’nin yatırım yaptığı biyoteknoloji firması BioCapSOL, bulut tabanlı 5G Wi-Fi teknolojisi geliştiren Ambeent Wireless, arı ürünlerinde uzman SBS Bilimsel Bio Çözümler, biyolojik süreç teknolojisi start-up'ı Episome Biotech ve siber güvenlik robotu geliştiren Atar Labs'in yatırım süreçleri paylaşıldı.