İstanbul Yeni Havalimanı Ekonomik Etki Analizi

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, İstanbul Yeni Havalimanı'nın ekonomiye sağlayacağı katkılara ilişkin, "İstanbul Yeni Havalimanı'nın yaratacağı ilave hanehalkı gelirinin yaklaşık 4 milyar dolar olacağı, Türkiye'nin ulusal ekonomisine katkısının da milli gelirinin yüzde 4,2-4,9 arasında olacağı raporun sonuçlarından çıkmakta." dedi.

Arslan, Ekonomi ve Dış Politika Araştırma Merkezi (EDAM) tarafından hazırlanan "İstanbul Yeni Havalimanı Ekonomik Etki Analizi" sonuçlarını, İstanbul Yeni Havalimanı şantiyesinde düzenlediği basın toplantısında açıkladı.

Havalimanının inşaatında kar-kış, gece-gündüz demeden çalışmaların sürdürüldüğünü ifade eden Arslan, havalimanında şu anda 22 bin 500 kişinin çalıştığını, bu rakamın geçen yıl 23 binin üzerine çıktığı zamanlar olduğunu, süreç ilerlediğinde, haziranda çalışan sayısının 30 binin üzerine çıkacağını, bu şekilde havalimanının 2018'in ilk çeyreğine yetiştirileceğini bildirdi.

Havalimanında Türkiye'nin 2023 ve 2053 hedeflerine ulaşması için gereken altyapı ihtiyaçlarının esas alındığını belirten Arslan, uluslararası hava taşıma sektörünün son 10 yılda yıllık ortalama yüzde 5,6 büyüdüğünü, bu rakamın Türkiye'de yıllık yaklaşık yüzde 14 olduğunu, 2002'de 2,2 milyar dolar olan sektör büyüklüğünün 2015 sonu itibarıyla 23,4 milyar dolara ulaştığını, aynı dönemde istihdamın da 3 katına çıktığını, sektörde yakalanan bu ivmenin gelecek yıllarda devam edeceğinin tahmin edildiğini söyledi.

Geçen yıl havacılıkta yolcu sayısının iç ve dış hatlar olmak üzere 174 milyona ulaştığını bildiren Arslan, "Beklentimiz, 2018 sonlarında bu rakamın 230 milyonun üzerine çıkacağı yönünde... Ayrıca, İstanbul havalimanları Avrupa'nın en çok büyüyen ilk 3 havalimanı arasında." dedi.

Arslan, İstanbul'un, ilave bir hizmet kapasitesi oluşturacak şekilde yeni bir topla-dağıt-işle-aktar (hub) havalimanına kavuşmasının söz konusu ivmenin devam ettirilmesini sağlayacağını ve bunun gerekli olduğunu vurguladı.

- "Dünyanın en büyük yap-işlet-devret projesi"

Ahmet Arslan, İstanbul Yeni Havalimanı'ndan 350 destinasyona uçuş gerçekleştirileceğini ve projenin birinci etap yatırımlarının devam ettiğini belirterek, "Burası hizmete girdiğinde 90 milyon yolcuya hizmet verebilecek." dedi.

Arslan, havacılıkta yaşanacak gelişmelerle ilk etabın 90 milyon yolcuya yaklaşmasından sonra hedeflerinin diğer etaba başlamak olduğunu ve kapasiteyi 150 milyona çıkarmayı istediklerini, kapasitenin 200 milyona kadar yolcuyu kaldırabileceğini söyledi.

Havalimanı için öngörülen yatırım bedelinin 10,2 milyar avro olduğunu bildiren Arslan, "Yaklaşık 25 milyar avroluk da bir kira geliri elde etmiş olacak. Hem yatırım hem kira geliri itibarıyla dünyanın en büyük yap-işlet-devret projesini gerçekleştirmiş olacağız." dedi.

- "Proje alanı San Marino'dan büyük"

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Arslan, inşa edilen 1 milyon 300 bin metrekarelik terminal binasının kapalı alanının 5 adet Empire State binası alanına denk geldiğini belirterek, şunları kaydetti:

"Havalimanı toplam proje alanı San Marino ülkesinin yüz ölçümünden daha büyük. 3,5 milyon metrekarelik birinci etap toplam inşaat alanı Monako'nun toplam alanının 1,7 katına, terminal binasında kullanılacak 1,2 milyon metreküp beton Empire State binasının hacminin 1,4 katına, terminal binası inşaatında kullanılacak 180 bin donatı miktarı Eyfel Kulesi'nin metal yapısının 24 katına, terminal binasının 450 bin metrekarelik çatısı Roma Collosseum alanının 23 katına eşittir."

Havalimanının tüm fazları tamamlandığında her türlü uçak tipinin operasyonuna uygun toplam 6 bağımsız pisti, 16 taksi yolu ve 500 uçak park kapasitesi olacağını bildiren Arslan, havalimanında kendi aralarındaki ulaşım raylı sistemle gerçekleştirilecek 3 ayrı terminal binası, 280 akıllı yolcu köprüsü, 3 teknik blok ve hava trafik kontrol kulesinin bulunacağını, toplam 4,5 milyon metrekare büyüklüğünde apron, şeref salonu, kargo ve genel havacılık terminali ve devlet konuk evi olacağını anlattı.

Arslan, proje kapsamında yapılacak otoparklar, duty free alanı, oteller, mağazalar, ibadethaneler ve diğer sosyal donatı alanlarına da değindi.

- "Havacılık sektörüne yapılan yatırımın ekonomiye doğrudan ve dolaylı etkileri var"

Ahmet Arslan, İstanbul Yeni Havalimanı'nın oluşturacağı doğrudan istihdamın 100 bin kişi olacağını belirterek, havacılık sektörüne yapılan yatırımın ekonomiye doğrudan, dolaylı ve tetikleyici etkisinin bulunduğunu kaydetti.

İngiltere'de yapılan bir araştırmaya göre, hava yolu taşımacılığındaki koltuk kapasitesinde yüzde 10'luk bir artışın kısa vadeli ekonomik büyümede yüzde 1'lik bir artışa yol açtığını vurgulayan Arslan, hava trafik yoğunluğu 10 milyonu geçen havalimanlarında, her 1000 birimlik artışın havalimanı hizmetleri ile bağlantılı olarak yüzde 0,85 ilave istihdam yarattığını söyledi.

Arslan, Amsterdam Schiphol Havalimanı'nın Hollanda'nın GSYH'sine her yıl 26 milyar avrodan fazla katkı sağladığını ve havalimanında yaklaşık 65 bin kişinin istihdam edildiğini bildirdi.

- Turizm sektörüne de katkı sağlayacak

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Arslan, Avrupa Hava Seyrüsefer Güvenliği Örgütü (Eurocontrol) verilerinden istifade ederek İstanbul Yeni Havalimanı'nın ekonomiye sağlayacağı etki konusunda bazı senaryolara çalıştıklarını belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"İstanbul Yeni Havalimanı'nın doğrudan ve dolaylı olarak yaratacağı istihdamın 2025 yılı için 195 bin ila 225 bin kişi aralığında olacağı öngörülüyor. Doğrudan ve dolaylı yaklaşık 200 bin kişiye istihdam sağlanacak. Yine yaratacağı ilave hanehalkı gelirinin yaklaşık 4 milyar dolar olacağı, Türkiye'nin ulusal ekonomisine katkısının da milli gelirinin yüzde 4,2-4,9 arasında olacağı raporun sonuçlarından çıkmakta."

Özellikle Hollanda'dan verilen örneklere bakıldığında, bu rakamların üzerine rahatça çıkılabileceğinin görüldüğünü de ifade eden Arslan, havalimanının turizm sektörüne katkısına değinirken de, 90 milyon yolcunun yüzde 10'unun turist olduğu ve bu ziyaretçilerin kişi başına 700 dolar harcama yaptığı düşünüldüğünde, ülke ekonomisine yine ciddi katkılar sağlanacağını vurguladı.

- "Yüzde 40'ı bitti"

Ahmet Arslan, hava yolu yük taşımacılığının gelişmesinin yüksek katma değerli ürünlerin ihracatını da kolaylaştıracağını ifade ederek, İstanbul Yeni Havalimanı'nın kara yolları ve raylı sistemlerle donatılacağını, buraya ulaşımın kolaylaştırılacağını söyledi.

Havalimanının kentin dönüşümünü de sağlayacağını dile getiren Arslan, şu değerlendirmelerde bulundu:

"İstanbul Yeni Havalimanı'nın dünyayı Türkiye'ye, Türkiye'yi de dünyaya bağlayacak perçinleri kuvvetlendirmesi, Türkiye'nin hem bir köprü ve hem de bir merkez niteliği kazanmasına olumlu etki edeceği kaçınılmazdır. Bu etkinin, yönetilmesi zaruri jeopolitik tepkileri oluşturacağı ve bu çerçevede İstanbul Yeni Havalimanı'nın küresel politikanın dinamiklerinden etkilenmesi beklenmelidir. Son tahlilde İstanbul Yeni Havalimanı, en başta da belirttiğim üzere Türkiye'nin önümüzdeki 50 yıllık büyüme hikayesinin itici güçlerinden biri olacaktır."

Arslan, havalimanı inşaatının yüzde 40'ının bittiğini de sözlerine ekledi.

Bu arada, Bakan Arslan, havalimanı inşaatının son durumu ile ilgili yetkililerden bilgi aldı.