Irak yönetiminin "yabancı güç" çelişkisi

Irak'ta terör örgütü DAEŞ ile mücadele kapsamında farklı ülkelerden binlerce yabancı asker görev yaparken, Türkiye'nin DAEŞ'e karşı mücadele edecek gönüllüleri eğitmek maksadıyla bulunduğu Başika'daki varlığına karşı yürütülen kampanya dikkati çekiyor.
Irak'ta 2003 yılında ABD işgalinin ardından halen binlerce yabancı asker, ülkenin çeşitli bölgelerindeki askeri kamp ve üslerde "eğitim veya stratejik alanları koruma" amacıyla bulunuyor.
ABD işgalinin ardından topraklarında 200 bine yakın yabancı askeri barındıran Irak'ta bu sayı zamanla azalırken, ülkede güvenlik zaafiyetinin sürmesi nedeniyle halen çok sayıda yabancı asker görev yapıyor.
Ülkede merkezi hükümette yaşanan otorite boşluğu ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) askeri açıdan yetersizliği nedeniyle ortaya çıkan güvenlik zaafiyetiyle büyüyen ve Musul'u ele geçiren terör örgütü DAEŞ de ülkenin bir bölümünü kontrolü altında tutuyor.
ABD, Irak'ın işgali sonrası 2010 yılında askerlerini geri çekme kararı almış ancak DAEŞ'in bölgede güç kazanmasıyla bölgeye yeniden "askeri eğitmen" gönderme kararı almıştı. Sonrasında İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya, İran, Hollanda, İtalya, Norveç, İsveç ve Danimarka'nın "askeri uzmanları" ve bazı "stratejik noktaları" korumakla görevli yabancı askerleri ülkede görev yapmaya başladı.
Irak yönetiminin isteği üzerine Türkiye, 2015 başında Musul’un Başika bölgesinde yerel gönüllülere askeri eğitim vermeye başlamıştı. Bugüne kadar yaklaşık 3 bin Musullunun eğitildiği kampta, eğitim ve güvenlik için yaklaşık 600 kişilik Türk askeri birliği bulunuyor.
DAEŞ militanlarının da sıklıkla saldırdığı kampta bulunan Türk askerleri, verdiği karşılıklarla da bugüne kadar yüzlerce teröristi etkisiz hale getirdi.
Irak Meclisi'nin Türkiye aleyhine aldığı son kararla yeniden gündeme gelen Başika askeri kampı, bölgede DAEŞ ile mücadele kapsamında bulunurken, Musul'un örgütten kurtarılmasında da önemli üslerden biri olacak.

- ABD'nin 5 bin 300'e yakın askeri var

ABD'nin geçen hafta Irak'a 615 asker daha gönderme kararının ardından bölgede toplam 5 bin 262 askeri bulunuyor.
ABD Savunma Bakanlığının açıkladığı bu rakam, ülkedeki eğit-donat, lojistik destek ve özel kuvvetler personelinden oluşuyor. Bunun dışında ABD'nin "kısa süreli geçici görevlendirme" ile gönderdiği askerlerin de bölgede görev yaptığı biliniyor ancak Pentagon bu sayıyı net olarak açıklamıyor.

ABD, Enbar vilayetinde bulunan El-Esed ve Takaddum askeri hava üsleriyle Musul'da bulunan Kiyara Batı hava üssünü de kontrolü altında tutuyor. ABD'nin bu üslerde çok sayıda uçak ve Apache tipi helikopterlerinin olduğu tahmin ediliyor. Bunlarla birlikte ABD'nin Fırat vadisinde konuşlu HIMARS sistemleri ile hava unsurlarının, pilot ve bakım ekibinin de Pentagon tarafından açıklanan resmi asker sayısına dahil edilmediği belirtiliyor.

- İngiltere yıl sonuna kadar asker sayısını artıracak

İngiltere'nin Irak'ta şu anda yaklaşık 350 askeri personeli bulunuyor.
İngiltere Savunma Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, bu unsurlar muharip güç değil. İngiliz askerlerinin Irak ordusu ve Peşmergelere eğitim ve danışmanlık hizmeti verdiği ve bazılarının da karargah personeli olduğu kaydediliyor.
Ülkedeki İngiliz askerlerinin sayısının 2016 sonuna kadar artarak 500'e yaklaşması öngörülüyor.
Bunun dışında İngiltere'nin DAEŞ'le mücadele faaliyeti kapsamında Ürdün ve Kıbrıs gibi çevre bölgelerde bin 100 askeri personeli var. İngiltere, DAEŞ'e karşı Irak ve Suriye'de hava operasyonları düzenliyor.

- Fransa'dan 4 bin civarında askeri bölgede

Fransa Savunma Bakanlığının son verilerine göre, ülkenin DAEŞ’le mücadele kapsamında çoğunluğu askeri danışman olmak üzere 500 askeri personeli Irak’ta varlığını sürdürüyor.
Fransa, DAEŞ ile mücadele stratejisi kapsamında bölgedeki uçak gemilerine 2 bin 900, Ürdün ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki hava üslerine ise 500'er olmak üzere yaklaşık 4 bin civarında askeri bölgeye gönderdi.

- Rusya, İran, Irak ve Suriye'nin koordinasyon merkezi

Rusya, Irak’ın başkenti Bağdat'ta, İran, Irak ve Suriye ile DAEŞ'le mücadele koordinasyon merkezi kurdu.
Irak'taki askeri varlığına ilişkin resmi açıklama yapmaktan kaçınan Rusya'nın askeri uzmanlarının bu merkezde görev yaptığı biliniyor. Rus askerlerinin ve 4 ülkenin askeri uzmanlarının görev yaptığı bu merkezde istihbarat, hava kuvvetleri, kara kuvvetleri ve özel operasyonlar birliklerinden temsilciler görev yapıyor.

DAEŞ'e karşı mücadelede, istihbarat değişimi, hedef belirlenmesi, uçuşların koordine edilmesi maksadıyla kurulan merkezin idaresi, üç aylık dönemlerde ülkeler arasında dönüşümlü olarak yapılıyor.

- Almanya, İtalya, Danimarka, Norveç ve İsveç askerleri de bölgede
Almanya'nın DAEŞ ile mücadele kapsamında Irak ordusu ve peşmerge güçlerini eğitmek maksadıyla ülkede 150'ye yakın askeri var. Bu askerlerin eğitim ve istihbarat görevlerinin yanı sıra Almanya'nın Peşmergelere verdiği yeni askeri teçhizatların kullanımı konusunda rehberlik yaptığı belirtiliyor.

Geçen yıl Musul barajını korumak amacıyla görevlendirilen 450 İtalyan askeri Irak'taki yabancı askeri unsurlardan biri. İtalya, ülkedeki görevli toplam askeri personelini açıklamaktan kaçınırken, 4 İtalyan Tornado uçağının DAEŞ karşıtı koalisyonda gözlem faaliyeti yürüttüğü biliniyor.

İtalyan Savunma Bakanlığı ayrıca Erbil'de Peşmergeleri eğiten asker sayısını da açıklamamıştı ancak resmi olmayan rakamlara göre, bölgede toplam bin 100 İtalyan unsurunun bulunduğu ifade ediliyor.

Hollanda'nın ise Peşmergeleri eğitmek amacıyla ülkede 150 askeri bulunuyor.

Diğer yandan Irak'ın kuzeyinde DAEŞ ile mücadele kapsamında Danimarka'nın 140, İsveç'in 35 ve Norveç'in ise 5 askeri yer alıyor. İsveç ayrıca mevcut unsurlarına ek olarak gelecek ay 35 asker daha gönderileceğini açıkladı.