Darbe girişimine karşı Türkiye'ye destek ziyaretleri

SİNAN USLU - Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz'daki darbe girişiminin ardından Türkiye'ye çok sayıda ülkeden destek ziyareti gerçekleştirildi.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, darbe girişiminden sonra ilk üç gün içinde Türkiye'ye üst düzey ziyaret gerçekleşmedi. Darbe girişiminin ardından Türkiye'ye ilk resmi ziyareti, 19 Temmuz'da Gürcistan Başbakanı Giorgi Kvirikashvili yaptı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kabul ettiği Kvirikashivili, Başbakan Binali Yıldırım ile de bir araya geldi.

ABD'den ilk üst düzey ziyaret, darbe girişiminden 16 gün sonra gerçekleşti. Hain girişim sonrası Türkiye'ye gelen ABD Genelkurmay Başkanı General Joseph Dunford, Başbakan Yıldırım tarafından kabul edildi.

Darbe girişimine karşı birçok ülke ilk günlerde sessiz kalırken, zaman ilerledikçe hükümete ve Türkiye'deki demokratik kurumlara desteklerini bildiren ülke sayısında artış görüldü.

- Devlet başkanı düzeyinde ilk ziyaret

15 Temmuz'dan sonra devlet başkanı düzeyinde resmi ziyaret gerçekleştiren ilk isim, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Nazarbayev'i, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde resmi törenle karşıladı.

Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Bakir İzetbegovic, hain girişimi kınayarak, Türkiye'deki seçilmiş hükümete ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a desteğini bildiren ilk üst düzey isim olarak kayda geçti.

- ABD'nin "geciken" açıklaması

15 Temmuz gecesinde, olaylar devam ederken hükümet yetkililerinin, bunun bir darbe girişimi olduğunu belirttiği halde, Amerika'dan Türkiye'deki seçilmiş hükümete destek açıklaması yaklaşık 3 saat gecikmeli yapıldı.

Ankara'nın ABD yönetiminden beklediği içerikte ilk açıklama, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hayatta olduğu ve darbecilerin elinde olmadığı anlaşıldıktan sonra yani darbenin başarısızlığa uğrayacağı belli olmaya başlayınca geldi.

- Biden'ın "özür" ziyareti

ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, FETÖ'nün darbe girişiminin üzerinden yaklaşık 1,5 ay geçtikten sonra Türkiye'ye geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabul edilen Biden, Başbakan Yıldırım ile de bir araya geldi. Görüşmelerde en önemli gündem maddesi ise FETÖ elebaşı Fetullah Gülen'in iadesi oldu.

Erdoğan ile ortak basın toplantısı düzenleyen Biden, darbe girişiminin hemen ardından Türkiye'ye gelmemesiyle ilgili özür dileyerek, "Keşke daha önce buraya gelebilseydim." ifadesini kullandı.

- Batı'nın ikircikli tavrı

Avrupa, darbe girişimini kınamakla yetindi ve bu konuda ikircikli tutum takındı. 15 Temmuz'un üzerinden 1,5 ay geçmesine rağmen Almanya, Fransa, Hollanda ve İtalya'dan Türkiye'ye devlet başkanı veya başbakan düzeyinde ziyaret gerçekleşmedi.

Uluslararası örgütlerden Avrupa Konseyi, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Parlamenter Asamblesi, Birleşmiş Milletler ile İslam Dünyası Sivil Toplum Kuruluşları Birliği'nin (İDSB) başkan ve temsilcileri, girişimin ardından Ankara'ya ziyarette bulundu.

Avrupa Birliği'ne üye ülkelerden beklenen ziyaretler gerçekleşmezken, Ortadoğu ülkelerinden Bahreyn, Filistin, Katar, Irak ve İran'dan üst düzey temsilciler Türkiye'ye ziyaret gerçekleştirdi.

Bahreyn Kralı Hamad bin İsa el Halife, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman bin Al Sani ile Fi̇li̇sti̇n Dışi̇şleri̇ Bakanı Ri̇ad Al Malki, Türkiye'ye destek ziyaretinde bulundu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabul edilen yetkililer, Başbakan Yıldırım ile bir araya geldi.

- Üst düzey telefon görüşmeleri

15 Temmuz'un ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı arayan ilk yabancı ülke lideri ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin oldu. Darbe girişiminden bir gün sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı telefonla arayan Putin, Türkiye'ye ve Türk halkına "geçmiş olsun" dileklerini iletti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, darbe girişiminden sonra ABD Başkanı Barack Obama, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz Al Suud'un da arasında bulunduğu bazı devlet ve hükümet başkanlarıyla telefonla görüştü.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın telefon görüşmesi yaptığı yetkililer arasında NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras da yer aldı.

Darbe girişimi karşısında Başbakan Yıldırım'ı arayan çok sayıda ülkenin başbakanı ve uluslararası örgütlerin yetkilileri, Türkiye'deki demokrasinin devamlılığına ve seçilmiş hükümete güçlü destek beyanında bulundu.

- Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kabulleri

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 15 Temmuz'dan sonra ilerleyen dönemde Türkiye'ye ziyaret gerçekleştiren Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Makedonya Cumhurbaşkanı Gjorge Ivanov, Bosna-Hersek Başkanlık Konseyi Üyesi Bakir İzetbegoviç, Irak Meclis Başkanı Selim El Cuburi, Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov, KKTC Başbakanı Hüseyin Özgürgün, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani, Pakistan Pencap Eyalet Başbakanı Şahbaz Şerif, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman bin Al Sani, Venezuela Dışişleri Bakanı Delcy Eloina Rodrigez Gomez ile Petrol ve Madencilik Bakanı Eulogio Del Pino, Moldova Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Avrupa ile Entegrasyon Bakanı Andrei Galbur, Estonya Dışişleri Bakanı ve Avrupa Konseyi Dönem Başkanı Marina Kaljurand, Romanya Dışişleri Bakanı Lazar Comanescu, Polonya Dışişleri Bakanı Witold Waszczykowski ile Pakistan Senatosu ve Milli Meclisi milletvekillerinden oluşan heyetle görüştü.

- Başbakan Yıldırım'ın kabulleri

Başbakan Yıldırım, FETÖ'nün 15 Temmuz'daki darbe girişiminin ardından Türkiye'ye ziyaret gerçekleştiren Bahreyn Kralı Hamad bin İsa El Halife ve KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile bir araya geldi.

Yıldırım, mevkidaşları Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov, Gürcistan Başbakanı Giorgi Kvirikashvili, KKTC Başbakanı Hüseyin Özgürgün ve Pakistan Pencap Eyaleti Başkanı Şahbaz Şerif ile de görüştü.

Yıldırım, darbe girişiminden sonra yaşanan süreçte Türkiye'ye gelen ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, Slovakya Başbakan Yardımcısı ve Dışi̇şleri̇ Bakanı Mi̇roslav Lajcak, Moldova Başbakan Yardımcısı, Dışi̇şleri̇ ve Avrupa i̇le Entegrasyon Bakanı Andrei Galbur ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesud Barzani, Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman bin Al Sani, Fi̇li̇sti̇n Dışi̇şleri̇ Bakanı Ri̇ad Al Malki, Litvanya Dışişleri Bakanı Linas Linkevicius, Macari̇stan Dışi̇şleri̇ ve Dış Ti̇caret Bakanı Peter Szi̇jjarto, Estonya Dışişleri Bakanı Marina Kaljurand, Hollanda Dışişleri Bakanı Bert Koenders, Katar Beledi̇ye ve Çevre Bakanı Muhammed bi̇n Abdullah Al Rumai̇hi̇, ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford ile Katar Genelkurmay Başkanı Ghanim bi̇n Shaheen Al Ghanim ile de görüştü.

- Uluslararası örgütlerden ziyaretler

Uluslararası örgüt temsilcilerinden AB Avrupa Parlamentosu Dış İli̇şki̇ler Komi̇tesi̇ Başkanı Elmar Brok, Avrupa Dış İlişkiler Konseyi Üyesi ve İsveç Eski Dışişleri Bakanı Carl Bildt, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Başkanı Pedro Agramunt, Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schultz, Avrupa Güvenli̇k ve İşbi̇rli̇ği̇ Teşki̇latı Parlamenter Asamblesi̇ (AGİTPA) Başkanı Christine Muttonen, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Sekreter Yardımcısı Jeffrey Feltman, BM Mülteciler Yüksek Komiseri Flippo Grandi, Avrupa Dış İlişkiler Konseyi Üyesi ve İsveç Eski Dışişleri Bakanı Carl Bildt ile Türk Konseyi Genel Sekreteri Ramil Hasanov Türkiye'ye ziyarette bulundu.

Söz konusu temsilciler, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Yıldırım tarafından kabul edildi.

Öte yandan Başbakan Yıldırım, Türkiye'ye destek ziyaretinde bulunan Bulgaristan Dost Partisi Genel Başkanı Lütfi Mestan'la da görüştü.