Çin ve Filipinler arasındaki Güney Çin Denizi gerginliği

Filipinler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte, BM Daimi Tahkim Mahkemesinin, Güney Çin Denizi ile ilgili Filipinler lehinde verdiği kararı hatırlatarak, Pekin yönetimine karara uyması henüz baskı yapmadıklarını ancak ileride yapabileceklerini bildirdi.

Duterte, Filipinler'in Ulusal Kahramanları Günü dolayısıyla aralarında Çin'in Manila Büyükelçisi Zhao Cianhua'nın da bulunduğu diplomatlara hitap etti.

Konuşmasında Güney Çin Denizi'ndeki gerilime değinen ve BM Daimi Tahkim Mahkemesinin "Çin'in Filipinler'in egemenlik haklarını ihlal ettiğine" yönelik kararını hatırlatan Duterte, iki ülke arasındaki görüşmelerin askıya alınmasına neden olabileceği için Çin'e kararı uyması için şu an baskı yapmadıklarını söyledi.

Keyfi bir hüküm vermeyeceğini ancak bir gün temsilcilerin karşısına geçip durduğu yeri gözler önüne sereceğini anlatan Duterte, kararın gereği hakkında ilerde Çin'e baskı da yapabileceklerini dile getirdi.

Duterte, gelecek hafta Laos'da düzenlenecek Güneydoğu Asya Ülkeler Birliği (ASEAN) Zirvesi'nde konuyu gündeme getirmeyeceğini ancak bazı liderlerin konuyu açmaları halinde görüşebileceğini dile getirdi.

Filipinler Devlet Başkanı Duterte, Zhao'ya yönelik, "Bize düşmanınız gibi değil de kardeşinizmiş gibi davranmanızı ve vatandaşlarımızın durumunu dikkate almanızı umuyorum." ifadesini kullandı.

Büyükelçi Zhao'nun Duterte'nin açıklamaları karşısında sadece gülümsediği görüldü.

Hollanda'nın Lahey kentindeki mahkeme, 12 Temmuz'da açıkladığı kararda, Çin'in, Filipinler'in egemenlik haklarını ihlal ettiğine ve suni adalar inşa ederek Güney Çin Denizi'ndeki mercan kayalıklarına büyük zarar verdiğine hükmetmişti. Kararda Çin'in, Güney Çin Denizi sularında ve kaynaklarında tarihten gelen ayrıcalıklı bir kontrole sahip olduğu yönündeki iddiasıyla ilgili herhangi bir kanıt bulunmadığı ifade edilmişti.

Güney Çin Denizi'nin tamamı üzerinde hak iddia eden Pekin yönetimi, mahkemeye sert tepki göstererek kararı "mesnetsiz" olarak nitelemişti. Filipinler Eski Devlet Başkanı, Çin ve Filipinler arasındaki gerginliği yumuşatmak üzere Hong Kong'a gitmiş, Çin de bu ziyaretlerin ardından Filipinler ile her türlü müzakereye hazır olduklarını açıklamıştı.