Araplar daha fazla Türk çipurası yiyecek

Türk su ürünleri ihracatçıları, levrek ve çipuranın Avrupa Birliği (AB) ülkelerine satışına yönelik engellerin tamamen ortadan kalkmasının ardından sektördeki pazar paylarını artırmak için harekete geçti. AB ülkelerine balık satışını artırmayı hedefleyen ihracatçılar, Ege çipurasını doğal afrodizyak olarak gören Dubai, Suudi Arabistan gibi Arap pazarlarına de daha fazla ağırlık verecek.

AB'deki alabalık yetiştiricileri, Türkiye'deki alabalık üreticilerine yönelik destekleri gerekçe gösterilerek, AB Komisyonuna başvuruda bulunmuştu. Rekabet edemedikleri Türk menşeli ürünlerin Avrupa'da pazar payını artırdığına dikkat çekilen başvurunun üzerine Komisyon, Türk firmaları hakkında anti-damping ve anti-sübvansiyon soruşturması başlatılmıştı. Soruşturma sonucunda ihracatçı firmalara belirli oranlarda vergi uygulaması getirilmişti. AB tarafından eş zamanlı yürütülen anti-damping soruşturması kapsamında ise herhangi bir önlem almaya gerek olmadığına hükmedilmişti.

AB'deki çipura, levrek yetiştiricileri de söz konusu destekleri gerekçe göstererek AB Komisyonuna başvuruda bulunmuş ve Türkiye firmaları hakkında anti sübvansiyon soruşturması başlatılmıştı. Soruşturma sırasında Türkiye menşeli çipura ve levrek ihracatına ilişkin Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından Komisyona 2016 yılından itibaren çipura ve levrek balıklarına destekleme yapılmayacağı bildirildi. Bu bildirim sonucu Komisyon tarafından hazırlanan raporda, anti sübvansiyon soruşturmasının herhangi bir önlem alınmadan kapatılmasına ilişkin karar 8 Ağustos'ta yayımlandı.

Konuya ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan, konunun Bakanlığın girişimleri ile istedikleri noktada sonuçlandığını ve sektör olarak karardan mutlu olduklarını ifade etti.

Önümüzdeki dönemde özellikle Ege çipurasını dünyada marka yapmak istediklerini dile getiren Kızıltan, ağırlıklı olarak Güney Avrupa, İtalya, İspanya, Fransa gibi ülkelere çipura sattıklarını söyledi.

Kızıltan, bunun yanında Ortadoğu pazarına da ihracat yaptıklarına dikkati çekerek, "Özellikle Arap ülkelerinde ve İsrail'de Ege çipurası doğal afrodizyak olarak görülüyor. Şu anda Dubai, Suudi Arabistan, Kuveyt, Lübnan ve Katar'da bir numarayız. Özellikle çipura açısından bu pazarların büyüyeceğini öngörüyoruz." diye konuştu.

Ege Denizi'nin tuzluluk oranı ve su sıcaklığının burada yetiştirilen çipuranın görünüşünü güzelleştirdiğini ve besin değerini artırdığını belirten Kızıltan, zengin Arap ülkelerinde çipura yemenin bir ayrıcalık olarak görüldüğünü anlattı.

- Rus turizmi çipura ihracatına da yarayacak

Kızıltan, Rusya'daki ruble hareketlerinden dolayı halkın alım gücünün düştüğünü ve ihracatın olumsuz etkilendiğini ifade ederek, "Çipura Rusların en çok sevdiği ve Antalya'ya geldiğinde en çok tercih ettiği balık. Turizmin açılması ile birlikte Rus pazarında çipura tüketiminin tekrar artmasını bekliyoruz." dedi.

Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğünün gerekli tedbirleri almasına rağmen Türkiye denizlerinde avlanan balık miktarının her sene düştüğünün altını çizen Kızıltan, "Dolayısıyla Türkiye'nin tek çıkış yolu yetiştiricilik. Yetiştiricilik dünyada yükselen bir değer. Balık yetiştiren ülkelere, gelecekte vatandaşın protein kaynağını garanti altına almış ülkeler olarak bakılıyor. Dolayısıyla balık yetiştiriciliği Akdeniz'e kıyısı olan ülkelerde stratejik bir faaliyet haline geldi." değerlendirmesinde bulundu.

- Bu yılın 6 ayında yaklaşık 70 bin ton ihracat

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı verilerine göre, su ürünleri üretimi 2015 yılında 672 bin 241 ton olarak gerçekleşirken, toplam üretimin yüzde 51,4’ünü deniz balıkları, yüzde 7,7’sini diğer deniz ürünleri, yüzde 5,1’ini iç su ürünleri avcılığı ve yüzde 35,8'ini yetiştiricilik ürünleri oluşturdu.

Geçen sene su ürünleri ihracatı 121 bin tona (692 milyon dolar) ulaşırken, ithalat 110 bin ton (250 milyon dolar) oldu. 2016 yılının ilk 6 ayında da 69 bin ton (393 milyon dolar) ihracat, 41 bin ton (89 milyon dolar) ithalat gerçekleşti.

Taze veya soğutulmuş çipura ihracatı geçen sene en çok 5 bin 369 ton ile İtalya'ya yapılırken, bunu 4 bin 537 ton ile Hollanda, 4 bin 2 ton ile Lübnan, 3 bin 292 ton ile İspanya, 2 bin 700 ton ile Rusya, bin 446 ton ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) takip etti.