ANALİZ - Futbol dünyasından bir yıldız kaydı

Hollandalı efsane futbol adamı Johan Cruyff'un ölümü, futbol dünyasını yasa boğdu.

"Total futbol" ve "tiki-taka" adı verilen oyun anlayışlarını hem futbolcu hem de teknik direktör olarak görev yaptığı Ajax ve Barcelona'da en iyi şekilde uygulayarak efsaneleşen Cruyff, futbol dünyasında iz bırakan bir kariyerle hayata gözlerini yumdu.

Yakalandığı kanser hastalığına yenik düşerek 68 yaşında hayata veda eden Cruyff için Avrupa'nın birçok kulübünden, futbolculardan ve siyasetçilerden başsağlığı mesajları geldi.

- Başsağlığı mesajları

İspanyol devi Barcelona'nın Arjantinli yıldızı Lionel Messi, Facebook hesabına "Bir efsane daha bizi bırakıyor." yazdı.

Futbol tarihinin en büyük futbolcuları arasındaki Arjantinli Diego Armando Maradona, "Seni asla unutmayacağız, sıska." şeklinde bir mesaj attı. Brezilyalı efsane futbolcu Pele ise "Büyük bir insanı kaybettik. Onun mükemmellik örneğini devam ettirelim." ifadelerini kullandı.

Bir dönem Barcelona'da forma giyen Antalyaspor'un Kamerunlu futbolcusu Sameul Eto'o, Cruyff için "Gerçek bir efsane, en büyüklerden biri oldun. Bıraktığın vasiyetin her zaman kalacak." mesajını paylaştı.

Real Madrid Teknik Direktörü Zinedine Zidane, "Futbolu güzelleştirdiğin için teşekkürler. Huzur içinde yat Johan Cruyff." paylaşımında bulundu.

Barcelonalı milli futbolcu Arda Turan, Twitter hesabına İngilizce yazdığı mesajda, "Gerçek efsane, kahraman, dahi Johan Cruyff." diyerek üzüntüsünü paylaştı. Barcelona takımının kaptanı Andres Iniesta da bir ödül töreninde aldığı acı haberle ilgili olarak, "Çok üzücü bir gün. Onun ölümü futbol dünyası için bir kayıp. Cruyff, Barcelona'nın şimdiki başarılarının da kilit ismi." dedi.

Cruyff ile ilgili mesajlar sadece futbolculardan gelmedi. İspanyol tenisçi Rafael Nadal, "Tanıma fırsatı bulduğum Johan Cruyff'un ölümünden dolayı çok üzgünüm. Spor için çok önemli biri." yorumunu yaptı.

İspanya Başbakanı Mariano Rajoy da Cruyff'u unutmayarak, Twitter hesabında "Efsanevi futbolcu ve yorulmak bilmeksizin mücadele eden Johan Cruyff'un ailesine ve dostlarına en içten başsağlığı dileklerimi sunuyorum. Huzur içinde yat." diye yazdı.

Haftalık basın toplantısında konuya değinen Hollanda Başbakanı Mark Rutte, ülkenin en tanınmış ismi olarak gösterdiği efsane futbolcunun ölümünün kendisini şoke ettiğini söyledi. Rutte, "Bütün dünya onu tanıyordu. Onun sayesinde tüm dünya, Hollanda’yı ve Hollanda futbolunu tanıdı." diye konuştu.

Futboldan 6 yıl men edilen ve UEFA başkanlığı askıda bulunan Michel Platini, Fransız basınına yaptığı açıklamada, Cruyff’un tarihin en iyi oyuncusu olduğunu belirterek, "Bir dostumu kaybettim. Futbol dünyası saygıdeğer bir beyefendisini kaybetti. Ona çok saygı duyuyordum. Olağan dışı bir oyuncuydu." ifadelerini kullandı.

Ajax, Barcelona, Real Madrid, Milan, Bayern Münih, Chelsea, Juventus, Liverpool gibi birçok kulüp de Cruyff'un ölümüyle ilgili mesajlar yayımladı.

- Futbolculuk kariyeri

Birçok kupa zaferi yaşayan, 14 numaralı formayla özdeşleşen "Sarı fare" lakaplı Hollandalı efsane, "Cruyff dönüşü" adı verilen çalımı futbol dünyasına kazandırdı.

Ajax'ın altyapısında yetişen, 17 yaşında A takıma yükselen Cruyff, Hollanda liginde 8, Hollanda Kupası'nda 5, UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası'nda 3, UEFA Intertoto Kupası, UEFA Süper Kupa ve Kıtalararası Kupa'da birer şampiyonluk yaşadı.

Barcelona'ya 1973'te rekor transfer ücretiyle imza atan Hollandalı efsane, takımına ligde 14 yıl sonra şampiyonluk ve bir de İspanya Kral Kupası zaferleri hediye etti.

ABD'de Los Angeles Aztecs ve Washington Diplomats'ta görev yapan Hollandalı futbolcu, tekrar Avrupa'ya dönerek kısa süre İspanya'da Levante ve yeniden Ajax'ta oynadı. Cruyff, aktif futbolculuk kariyerini 1984'te Feyenoord'da birer lig ve kupa şampiyonluklarıyla tamamladı.

Cruyff, 1974 FIFA Dünya Kupası ikinciliği ve 1976 Avrupa Şampiyonası üçüncülüğü yaşadığı milli takımda ise 48 maçta 33 gol attı.

- Teknik adamlık yılları

Tam adıyla Hendrik Johannes Cruyff, futbolu bıraktıktan bir yıl sonra Ajax'ta teknik direktörlüğe getirildi.

Teknik direktörlüğünü yapan akıl hocası efsane isim Rinus Michels'in izinden giden Cruyff, genç oyunculardan kurulu Ajax takımına uygulattığı "total futbol" anlayışıyla 2 Hollanda Kupası, bir UEFA Kupa Galipleri Kupası şampiyonluğuna uzandı.

Barcelona'da 1988'de teknik direktörlük koltuğuna oturduktan sonra kulübün altyapısı La Masia'yı işlevsel hale getiren Cruyff, pasa dayalı oyun sistemi "tiki-taka"yı başarılı şekilde takıma adapte etti.

Yıldız oyunculardan oluşan "Rüya Takım"ı kuran efsane futbol adamı, Barcelona'da üst üste 4 lig, 3 İspanya Süper Kupa, birer İspanya Süper Kupa, Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası, UEFA Süper Kupa ve UEFA Kupa Galipleri Kupası şampiyonlukları gördü.

- Bireysel başarıları

Johan Cruyff, 1971, 1973 ve 1974'te olmak üzere 3 kez yılın en iyi futbolcusuna verilen Altın Top ödülüne layık görüldü.

Hollanda'da 1968, 1972 ve 1984'te yılın futbolcusu, 1973 ve 1974'te yılın sporcusu seçilen Cruyff, 1974 FIFA Dünya Kupası'nda turnuvanın en iyi oyuncusu unvanını kazandı.

Dünya Kupası'nda tüm zamanların takımına giren Hollandalı efsane, 20. yüzyılın en iyi 11'ine ve FIFA'nın en iyi 100 futbolcusu listesine dahil edildi.

- Geçen yıl kansere yakalandı

Sigara bağımlılığıyla akıllarda yer eden Cruyff'a, geçen sene ekim ayında akciğer kanseri teşhisi konmuştu.

Barcelona'da teknik direktör olarak görev yaptığı 1991 yılında baypas ameliyatı geçiren Cruyff, bu operasyon sonrası sigarayı bırakmış ve sigara karşıtı kampanyalara destek vermişti.

"Futbol basit bir oyundur, zor olan ise basit futbol oynamaktır." ve "En güzel gol, boş kaleye atılan goldür." sözleriyle hatırlanan Cruyff'un, sigarayı bıraktıktan sonra oynadığı bir reklam filminde "Futbol, hayatım boyunca bana her şeyi verdi, sigara ise neredeyse hepsini geri aldı." cümlesi de unutulmazlar arasına girdi.

- Ali Ece: "Gelmiş geçmiş en etkili futbol insanıydı"

Cruyff'un futbol tarihini değiştiren isimlerden biri olduğunu vurgulayan futbol yorumcusu Ali Ece, "Cruyff, tarihin en iyi futbolcusu değildi ama gelmiş geçmiş en etkili futbol insanıydı" ifadesini kullandı.

Ali Ece, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Cruyff'un henüz genç bir futbolcuyken saha içinde kendisinden 15 yaş büyük takım arkadaşlarına taktik direktif verdiğini hatırlatarak, "Bu, en başta sinir bozucu gözüküyordu ancak neredeyse tüm taktiksel direktiflerinde haklı çıkması, onu daha futbolcuyken saha içindeki yardımcı teknik adama dönüştürdü" değerlendirmesinde bulundu.

Hollanda futbolunun Cruyff öncesinde Lüksemburg karşısında bile zorlandığını ifade eden Ali Ece, "Rinus Michels'in taktik bilgisi, Cruyff'un saha içi dehasıyla birleşince önce Hollanda sonra da tüm dünya futbolu adeta yeniden yapılandırıldı. Bu yeni futbolu Barcelona kanalından İspanya'ya ihraç ettiler. Belli bir oyun felsefesine göre oyuncu yetiştirip sürdürülebilir başarının formülünü sundular. Günümüz futbolunun en başarılı takımları, "Cruyff futbolu"nun güncellenmiş versiyonunu oynuyor. Şu anda dünyanın en yüksek maaş alan teknik adamı Guardiola, Cruyff'un futbol dünyasına bizzat yetiştirip kazandırdığı yüzlerce değerden sadece biri." şeklinde konuştu.