Türkiye yükselen güç

ABD Dışişleri Bakanlığı eski müsteşarı Nicholas Burns,Türkiye´nin uluslararası alanda yükselen güç olduğunu söyledi.Katar´da yayımlanan El Şrak gazetesinin konuyla ilgili haberi şöyle:

Türkiye’nin Orta Doğu’daki rolü, özellikle son dönemlerde Washington’da tartışmalara ve ihtilaflara neden oluyor. Bazı görüşler, bölgenin bir parçası olması itibarıyla Ankara’nın daha fazla rol oynamasını desteklerken diğerleri, Recep Tayyip Erdoğan hükûmetinin İsrail’e yönelik benimsediği politika nedeniyle böyle bir role karşı çıkıyor. Bu politika, Amerikan Kongresindeki İsrail yanlılarını ve ABD’deki Yahudi diasporasının liderlerini öfkelendiriyor.

Türkiye’nin bölgedeki rolüyle ilgili tartışmalar çerçevesinde üst düzey bir yetkili, bazı küçük çekinceleri olmasına rağmen Ankara’nın oynadığı rolü destekler açıklamalarda bulundu. Bu yetkili, ABD Dışişleri Bakanlığı eski müsteşarı Nicholas Burns idi. Söz konusu yetkili Washington’da, Türkiye’nin rolüyle ilgili uzun bir müdahalede bulundu.

Burns müdahalesinin başlangıcında, Sovyetler Birliğinin yıkılması ve saha sonra soğuk savaş çerçevesinde Türkiye’nin büyük önemini kaybetmesiyle yaygın olan kanaatin, Türkiye’nin rolünün gerilediğinden ve Ankara’nın uluslararası alanda yıldızının söndüğünden ibaret olduğunu belirtti. Amerikalı yetkili, “Zaman, bu tahminlerin gerçekten tamamen uzak olduğunu kanıtladı. Türkiye’nin rolü sadece Orta Doğu’da değil, Avrupa’da da büyüdü. Öyle ki Türkiye şu an Avrupa’da yükselen güç ve bununla birlikte dünyadaki en nüfuzlu İslam ülkesidir.” dedi.

Burns sözlerine şöyle devam etti: “Türkiye ile Avrupa arasında bir karşılaştırma yapmak ne demek istediğimi ayrıntılı olarak açıklar. 2008 yılının güz aylarında başlayan mali krizden sonra, istisnasız bütün Avrupa ülkelerinin askerî ve ekonomik gücü geriledi. Ancak o dönemde Türkiye’nin gücü arttı. Türkiye’nin ekonomisi, dünyada en hızlı büyüyen ekonomilerden biri. Üstelik Türkiye’nin Orta Doğu’daki nüfuzu, İngiltere, Fransa ve Almanya gibi ülkelere geleneksel bir şekilde bağlı olan ülkelerin nüfuzunu aştı.”

Erdoğan’ın gerçekleştirdiği en önemli şeyin, İslam’a, ülkesindeki siyasi ve sosyal yaşamda daha büyük rol vermekten ibaret olduğunu belirten Burns, “Bu adam gerçek bir dehayla, tarihî bir laik muhalefeti ve silahlı kuvvetler liderlerinin komplolarını karşısına alarak Türk gemisini yeni bir tarihî istasyona götürebildi. Daha sonra Erdoğan, tarafsız ara bulucu konumundan asıl taraf konumuna geçti. Ankara, İsrail ile Suriye gibi bazı Arap ülkeleri arasında ara bulucu rolünü üstlenirken Erdoğan ülkesini başka bir konuma taşıdı. Bu konum, açık ve belirli tutumları benimseyen bağımsız oyuncu konumudur. Nitekim İsrail’e karşı farklı politika benimsedi ve Batı’nın güçlü baskılarına rağmen bundan geri adım atmadı. Daha sonra Esad’ın halkına karşı yaptığı ihlallere yönelik açık bir tutum benimsedi. Libya’daki devrimi destekledi. Bütün bunlar, Ankara’nın daha önce benimsemeye özen gösterdiği temkinli ve tarafsız rolden tam bir vazgeçme mahiyetindeydi.” ifadesinde bulundu.

Diplomatik hayatının uzun bir bölümünü, George Bush yönetimindeki ABD Dışişleri Bakanlığında geçiren Burns, ABD Başkanı Barack Obama’yı övdü ve şunları söyledi: “Başkan Obama, Erdoğan ile olan özel ilişkisinden vazgeçmesi için büyük baskılarla karşı karşıya kaldı ancak Obama bunu reddetti. Bu baskıların nedeni, Erdoğan’ın İsrail’e karşı düşmanca tavırlar sergilemesi ve Pentagon’un Türk Silahlı Kuvvetlerindeki en yakın müttefiklerini hapse atmasıydı. Günümüzde Obama, gereğinden fazla Erdoğan’a güvendiği söylentilerinden dolayı çok eleştiriliyor. Zira eleştirenlere göre Türkiye Başbakanının politikaları bugünlerde, her zaman başarılı olmadığını gösteriyor.

Bu belki doğru olabilir. Ancak uluslararası dengeler, hızlı bir şekilde değişiyor. ABD´nin müttefiklerine bir emir verip onların derhâl bu emri yerine getirmeleri artık mümkün değil. Obama’nın tutumunun, Orta Doğu´da hâlihazırda var olan durumlar nedeniyle en zekice tutum olduğunu düşünüyorum.”