Türk şirketlerini satın almak için en çok ABDliler geldi

Son 10 yılda birçok yabancı şirketin radarına giren Türk şirketlerine bu anlamda en büyük rağbet ABD'lilerden geldi. EY verilerine göre ABD'li yatırımcılar bu süre zarfında 161 Türk şirketine yatırım yaptı.

AA muhabirinin bağımsız denetim, danışmanlık, kurumsal finansman ve vergi alanlarında faaliyet gösteren EY verilerinden derlediği bilgilere göre, son 10 yılda birçok yabancı şirket "birleşme, satın alma, işletme devri veya özelleştirme" yoluyla Türkiye pazarına giriş yaptı.

Bu anlamda açıklanan işlem adedine göre en fazla yatırım yapan ülke ABD oldu. 2007 yılından bu yana tam 161 ABD'li şirket, Türkiye pazarına giriş için Türk şirketleriyle masaya oturdu.

Son 10 yılda 161 işlem için 6 milyar 675 milyon dolarlık ödeme yapan ABD şirketlerinin bu süre zarfında gerçekleştirdiği en büyük işlem 2015 yılında Goldman Sachs'ın 1,3 milyar dolara Socar Türkiye'ye ortak olması olarak kayıtlara geçti.

Kohlberg Kravis Roberts'ın (KKR) 2007 yılında 1 milyar 284 milyon dolara UN Ro-Ro Ulaştırma'yı bünyesine katması en büyük ikinci işlem olurken, Amgen'in 2012 yılında 700 milyon dolara Mustafa Nevzat İlaç ile ortaklığı üçüncü en büyük işlem olarak kaydedildi.

 

- Almanya, 111 işlem ile ikinci sırada

 

İşlem sayısı bakımında zirveye oturan ABD'nin hemen arkasından Almanya ve İngiltere geldi.

Almanya bu dönemde toplam hacmi 6 milyar 665 milyon dolar olan 111 işlem ile ikinci sırada yer alırken, Alman şirketlerin gerçekleştirdiği en büyük 3 işlem 3 milyar 197 milyon dolara Antalya Havalimanı'nın işletme hakkının devri, 913 milyon dolara Yapı Kredi Sigorta'nın satın alınması ve 589 milyon dolara yemeksepeti.com'un satışı oldu.

İngiltere ise toplam hacmi 9 milyar 473 milyon dolar olan 106 işleme imza attı. En büyük 3 işlem Mey İçki'nin 2,1 milyar dolara Diageo'ya satışı, Anadolu Efes'in 1,9 milyar dolara SABMiller ile birleşmesi ve Tekel Sigorta'nın 1 milyar 720 milyon dolara özelleşmesi olarak kaydedildi.

Son yılda en çok işleme imza atan diğer ülkeler; 73 işlemle Fransa, 49 işlemle Hollanda, 47 işlemle Japonya, 43 işlemle İtalya, 31 işlemle Avusturya ile BAE ve 26 işlemle de İsviçre olarak kayıtlara geçti.

Bu ülkelerden gelen şirketlerin Türkiye'de gerçekleştirdiği en büyük işlemlere bakıldığında Fransa'nın ki Aéroports de Paris'in 2012 yılında 874 milyon dolara TAV Havalimanları Holding'i, Hollanda'nın ki ING Bank'ın 2007 yılında 2 milyar 673 milyon dolara Oyak Bank'ı, Japonya'nın ki Panasonic'in 2013'te 460 milyon dolara Viko'yu, İtalya'nın ki ise 2011'de Recordati'nin 130 milyon dolara Dr. F. Frik İlaç'ı alması oldu.

Avusturyalı OMV'nin 1 milyar 392 milyon dolara Petrol Ofisi'ni, BAE'li Abraaj'ın 443 milyon dolara Acıbadem Sağlık Hizmetleri'ni ve İsviçreli Julius Baer Holding'in 60 milyon dolara Özel Şafak Hastaneleri'ni satın alması, bu ülkelerden gelen en büyük yatırımlar olarak kaydedildi.

 

- En büyük satın almalar bankacılık sektöründe

 

Son 10 yılda gerçekleşen birleşme ve satın almalara işlem değeri açısından bakıldığında Türkiye'ye en büyük yatırım İspanyol şirketlerden geldi.

İspanyollar son 10 yılda Türk şirketlerine 23 işlemle 9 milyar 683 milyon dolarlık yatırım yaparken, en büyük işlem BBVA'nın 2010 yılında 5 milyar 838 milyon dolara Garanti Bankası'na ortak olması oldu. İspanyol BBVA, 2014 ve 2017 yıllarında da Garanti'nin hisselerini alarak Türkiye'ye toplamda 9 milyar 218 milyon dolarlık yatırım yaptı.

İşlem değeri büyüklüğü açısından İspanya'nın hemen arkasından 9 milyar 473 milyon dolarla İngiltere, 6 milyar 675 milyon dolarla ABD, 6 milyar 665 milyon dolarla Almanya, 6 milyar 335 milyon dolarla Rusya, 6 milyar 109 milyon dolarla Hollanda, 3 milyar 802 milyon dolarla Katar, 2 milyar 884 milyon dolarla Azerbaycan, 2 milyar 628 milyon dolarla Fransa ve 2 milyar 411 milyon dolarla Malezya geldi.

Bu dönemde Diageo'nun 2,1 milyar dolara Mey İçki'yi satın alması İngiliz şirketlerin gerçekleştirdiği en büyük işlem olurken, Goldman Sachs'ın 1,3 milyar dolara Socar Türkiye ile ortaklığı ABD'li şirketlerin gerçekleştirdiği en büyük işlem olarak kaydedildi.

Aynı süreçte Fraport ve IC Holding'in 3 milyar 197 milyon dolara Antalya Havalimanı'nın işletme hakkını devralması Almanya'dan gelen, Sberbank'ın 3 milyar 851 milyon dolara Denizbank'ı alması Rusya'dan gelen, ING Bank'ın 2 milyar 673 milyon dolara Oyak Bank'ı alması Hollanda'dan gelen, Qatar National Bank'ın 2 milyar 940 milyon dolara Finansbank'ı alması Katar'dan gelen, Socar-Turcas-Injas Konsorsiyumu'nun 2 milyar 40 milyon dolara Petkim'i alması Azerbaycan'dan gelen, Aéroports de Paris'in 874 milyon dolara TAV Havalimanları Holdingi alması Fransa'dan gelen, IHH ve Khazanah Nasional Berhad'ın ise 1 milyar 260 milyon dolara Acıbadem'i alması Malezya'dan gelen en büyük yatırım olarak gerçekleşti.

 

- "Türkiye'de en çok satın alma ve birleşme gerçekleştiren ülkeler arasında ABD öne çıktı"

 

EY Kurumsal Finansman Bölümü Başkanı Müşfik Cantekinler, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, son 10 yıllık dönem incelendiğinde, Türkiye'de en çok satın alma ve birleşme gerçekleştiren ülkeler arasında işlem adedinde ABD'nin öne çıktığını söyledi.

ABD'nin yanı sıra AB ülkelerinin de önemli bir ağırlığı bulunduğuna işaret eden Cantekinler, "Ancak son dönemde Uzak Doğu ve Orta Doğu'dan gelen yatırımların sayısında önemli bir artış olduğunu söyleyebiliriz." dedi.

Cantekinler, özellikle bu bölgelerden gelen yatırımcıların Türkiye'nin coğrafi konumu dolayısıyla Avrupa pazarlarına erişim sağlamak istemesinin bu bölgelerden gelen yatırımlardaki artışın en önemli sebeplerinden biri olduğunu dile getirdi.

Dikkat çeken bir diğer noktanın ise yabancı yatırımcıların özelleştirmelere gösterdiği ilginin son yıllarda azalması ve bu gelişmenin işlem hacmine olumsuz etkisi olduğunu vurgulayan Cantekinler, "Önümüzdeki dönemde, AB ülkelerinden gelen yatırımların benzer seviyelerde seyredebileceğini, Uzak Doğu, Orta Doğu ve Latin Amerika menşeli yatırımcıların sayısındaki artışın devam edebileceğini tahmin ediyoruz." ifadelerini kullandı.

 

-Tablolar

EY verilerin göre açıklanan işlem adedine göre en fazla yatırım yapan ilk 10 ülke ve en büyük 3 işlemleri şöyle;

 
 
 
En büyük 3 işlem >>>
 
 
 
 
 


Ülke
İşlem Adedi
Topam işlem değeri (milyon $)
Hedef Şirket
Sektör
Satın Alan Şirket
Açıklanma Yılı
Toplam Açıklanan İşlem Değeri (milyon $)
İşlem Yapısı


ABD
161
6.675
Socar Türkiye
Enerji
Goldman Sachs
2015
1.300
Satın Alma


UN Ro-Ro
Ulaştırma
Kohlberg Kravis Roberts (KKR)
2007
1.284
Satın Alma


Mustafa Nevzat İlaç
Sağlık
Amgen
2012
700
Satın Alma


Almanya
111
6.665
Antalya Havalimanı
Ulaştırma
Fraport ve IC Holding
2007
3.197
İşletme Hakkı Devri


Yapı Kredi Sigorta
Finansal Hizmetler
Allianz SE
2013
913
Satın Alma


yemeksepeti.com
Bilişim
Delivery Hero
2015
589
Satın Alma


İngiltere
106
9.473
Mey İçki
Yiyecek ve İçecek
Diageo
2011
2.100
Satın Alma


Anadolu Efes
Yiyecek ve İçecek
SABMiller
2012
1.900
Birleşme


Tekel Sigara
İmalat
British American Tobacco (BAT)
2008
1.720
Özelleştirme


Fransa
73
2.628
TAV Havalimanları Holding
Ulaştırma
Aéroports de Paris
2012
874
Satın Alma


Axa Oyak Holding
Finansal Hizmetler
Axa SA
2008
525
Satın Alma


Güven Sigorta, Güven Hayat Sigorta
Finansal Hizmetler
Groupama
2008
283
Satın Alma


Hollanda
49
6.109
Oyak Bank
Finansal Hizmetler
ING Bank
2007
2.673
Satın Alma


OMV Petrol Ofisi
Enerji
Vitol Investment
2017
1.441
Satın Alma


Garanti Sigorta
Finansal Hizmetler
Eureko
2007
488
Satın Alma


Japonya
47
1.793
Viko
İmalat
Panasonic
2013
460
Satın Alma


Fiba Sigorta
Finansal Hizmetler
Sompo Japan Insurance
2010
341
Satın Alma


Airfel
İmalat
Daikin
2011
258
Satın Alma


İtalya
43
697
Dr. F. Frik İlaç
Sağlık
Recordati
2011
130
Satın Alma


Yeni Enerji
Enerji
Ansaldo Energia
2011
121
Satın Alma


Ayaydın Group
İmalat
Miroglio
2008
93
Satın Alma


Avusturya
31
2.368
Petrol Ofisi
Enerji
OMV
2010
1.392
Satın Alma


Enerjisa
Enerji
Verbund
2007
326
Satın Alma


TAV Havalimanları
Ulaştırma
Meinl Airports International
2007
278
Satın Alma


BAE
31
1.118
Acıbadem Sağlık Hizmetleri
Sağlık
Abraaj
2008
443
Satın Alma


Eren Talu-Alke JV
Gayrimenkul
Abu Dhabi and Zarooni Group
2008
357
Satın Alma


Acıbadem Sağlık Hizmetleri
Sağlık
Abraaj
2007
163
Satın Alma


İsviçre
26
109
Özel Şafak Hastaneleri
Sağlık
Julius Baer Holding
2007
60
Satın Alma


Mensa Mensucat Sanayi
İmalat
Generali International
2009
42
Satın Alma


Hakan Plastics
İmalat
Georg Fischer
2016
4
Satın Alma

 

EY verilerin göre açıklanan işlem değerine göre en fazla yatırım yapan ilk 10 ülke ve en büyük 3 işlemleri şöyle;

 
 
 
En büyük 3 işlem >>>
 
 
 
 
 


Ülke
İşlem Adedi
Topam işlem değeri (milyon $)
Hedef Şirket
Sektör
Satın Alan Şirket
Açıklanma Yılı
Toplam Açıklanan İşlem Değeri (milyon $)
İşlem Yapısı


İspanya
23
9.683
Garanti Bankası
Finansal Hizmetler
BBVA
2010
5.838
Satın Alma


Garanti Bankası
Finansal Hizmetler
BBVA
2014
2.463
Satın Alma


Garanti Bankası
Finansal Hizmetler
BBVA
2017
917
Satın Alma


İngiltere
106
9.473
Mey İçki
Yiyecek ve İçecek
Diageo
2011
2.100
Satın Alma


Anadolu Efes
Yiyecek ve İçecek
SABMiller
2012
1.900
Birleşme


Tekel Sigara
İmalat
British American Tobacco (BAT)
2008
1.720
Özelleştirme


ABD
161
6.675
Socar Türkiye
Enerji
Goldman Sachs
2015
1.300
Satın Alma


UN Ro-Ro
Ulaştırma
Kohlberg Kravis Roberts (KKR)
2007
1.284
Satın Alma


Mustafa Nevzat İlaç
Sağlık
Amgen
2012
700
Satın Alma


Almanya
111
6.665
Antalya Havalimanı
Ulaştırma
Fraport ve IC Holding
2007
3.197
İşletme Hakkı Devri


Yapı Kredi Sigorta
Finansal Hizmetler
Allianz SE
2013
913
Satın Alma


yemeksepeti.com
Bilişim
Delivery Hero
2015
589
Satın Alma


Rusya
25
6.335
Denizbank
Finansal Hizmetler
Sberbank
2012
3.851
Satın Alma


Set Çimento
İmalat
Sibirskiy Cement
2008
937
Satın Alma


Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş.
Enerji
OAO Lukoil
2008
600
Satın Alma


Hollanda
49
6.109
Oyak Bank
Finansal Hizmetler
ING Bank
2007
2.673
Satın Alma


OMV Petrol Ofisi
Enerji
Vitol Investment
2017
1.441
Satın Alma


Garanti Sigorta
Finansal Hizmetler
Eureko
2007
488
Satın Alma


Katar
16
3.802
Finansbank
Finansal Hizmetler
Qatar National Bank
2015
2.940
Satın Alma


Alternatifbank
Finansal Hizmetler
Commercial Bank of Qatar
2013
431
Satın Alma


Alternatifbank
Finansal Hizmetler
Commercial Bank of Qatar
2016
225
Satın Alma


Azerbaycan
12
2.884
Petkim
Kimya
Socar-Turcas-Injas Konsorsiyumu
2007
2.040
Özelleştirme


Tekfen İnşaat
İnşaat
Palmali Group, SOCAR
2008
520
Satın Alma


Petkim
Kimya
Socar Turkey Enerji and Socar International Joint Venture
2012
169
Özelleştirme


Fransa
73
2.628
TAV Havalimanları Holding
Ulaştırma
Aéroports de Paris
2012
874
Satın Alma


Axa Oyak Holding
Finansal Hizmetler
Axa SA
2008
525
Satın Alma


Güven Sigorta, Güven Hayat Sigorta
Finansal Hizmetler
Groupama
2008
283
Satın Alma


Malezya
9
2.411
Acıbadem
Sağlık
IHH, Khazanah Nasional Berhad
2011
1.260
Satın Alma


Sabiha Gökçen Havalimanı
Ulaştırma
Malaysia Airports (Khazanah Nasional Berhad)
2014
338
Satın Alma


Sabiha Gökçen Havalimanı
Ulaştırma
Malaysia Airports (Khazanah Nasional Berhad)
2013
308
Satın Alma