Marechaussee op Rotterdam The Hague Airport discrimineert

Dit gebeurde naar aanleiding van een klacht die werd ingediend door antidiscriminatiebureau RADAR namens een piloot met een donkere huidskleur. De man werd in 2015 herhaaldelijk als enige gecontroleerd toen hij als passagier van Spanje naar Rotterdam vloog. 

De piloot wendt zich tot RADAR omdat hij zich gediscrimineerd voelt bij de controles op Rotterdam The Hague Airport. In 2015 arriveert hij vier keer per vliegtuig uit Spanje in Rotterdam. Drie keer vraagt de marechaussee hem naar zijn paspoort, terwijl andere passagiers uit de Schengenlanden, met een lichte huidskleur,  gewoon kunnen doorlopen. Geen enkele keer wordt het paspoort ook daadwerkelijk ingezien. De man woont in Spanje en reist regelmatig naar Nederland, waar hij werkzaam is als piloot voor een Nederlandse maatschappij. Hij komt ook vaak aan op Schiphol, waar hij nooit op deze manier wordt gecontroleerd. 

Klacht ongegrond verklaard

Als de man aan de marechaussee vraagt waarom hij wordt gecontroleerd, krijgt hij geen duidelijk antwoord. Hij dient uiteindelijk een klacht in bij de marechaussee die ongegrond wordt verklaard. De marechaussee ontkent dat er sprake is van discriminatie en geeft aan dat nooit alleen wordt uitgegaan van huidskleur, maar dat wordt gelet op afwijkend gedrag. Wel stuurt de marechaussee een brief waarin staat dat wordt betreurd dat de man de controles als discriminatie heeft ervaren en dat de marechaussee hieruit lering trekt. Ook wordt toegegeven dat de communicatie beter had gekund.

Controles niet goed uitgelegd 

De Nationale ombudsman noemt het begrijpelijk dat de man zich gediscrimineerd voelde, aangezien hij tot drie maal toe uit de rij met voor het overige reizigers met een lichte huidskleur werd gehaald. De vraag waarom de marechaussee juist hem wilde controleren, kan de marechaussee niet goed uitleggen, staat in het rapport. Ook vindt de ombudsman dat de marechaussee de klacht van de man serieus had moeten onderzoeken. De ombudsman verbaast zich erover dat de minister van Defensie het oordeel van de klachtencommissie heeft overgenomen en de klacht ongegrond heeft verklaard. 

Conclusie ombudsman

De Nationale ombudsman komt tot de conclusie dat de marechaussee het recht van het verbod van discriminatie niet voldoende heeft gewaarborgd. Daarbij is de ombudsman van oordeel dat de schijn van discriminatie vaker op de loer ligt door de wijze waarop de marechaussee de controles op de luchthaven uitvoert. Bij de aanbeveling staat dat door het opstellen van objectieve criteria de schijn van discriminatie kan worden vermeden. Zo zou het beter zijn om alle passagiers te controleren, of te controleren op basis van een steekproef. Daarbij moeten reizigers die staande worden gehouden meer uitleg krijgen over de controle. 

Belangrijke uitspraak

Antidiscriminatiebureau RADAR noemt de uitspraak van de Nationale ombudsman belangrijk voor de versterking van de rechtszekerheid en bescherming tegen discriminatie. Niet de intentie tot discriminatie is hier doorslaggevend, maar het feit dat het optreden van de marechaussee niet objectief is te rechtvaardigen in de situatie in Rotterdam. De Nationale ombudsman onderzoekt gedragingen van bestuursorganen van het Rijk die spelen bij de verhouding tussen overheid en burgers. Aanbevelingen die de Nationale ombudsman in diens rapporten doet aan een bestuursorgaan leiden regelmatig tot wijziging van intern beleid. RADAR blijft volgen op welke wijze deze uitspraak van de Nationale ombudsman een vervolg krijgt en is bereid om over de uitwerking in gesprek te gaan.