Hollanda Devlet Arşivindeki Türkiye Merkez Bankası Kurulma Çalışmalarını İçeren Dosya Mehmet Tütüncü Tarafından İncelendi

Gerard Vissering'in Katkıları

Merkez Bankası’nın kurulma sürecinde büyük rol oynayan Hollandalı ünlü bankacı Gerard Vissering, İsmet İnönü ve Celal Bayar arasındaki anlaşmazlıkların da baş aktörlerinden biriydi. Türkiye’deki ekonomik yapının şekillendirilmesinde önemli bir danışmanlık rolü üstlenen Vissering, hazırladığı rapor ve tüzük ile Merkez Bankası’nın temelini oluşturdu. Ancak bu süreçte, Celal Bayar ve İsmet İnönü arasındaki çekişme, bankanın geleceği üzerinde belirleyici oldu.

Celal Bayar ve 2000 Sigara Olayı

Mehmet Tütüncü’nün arşivde bulduğu belgeler arasında, Celal Bayar’ın, Vissering’e hediye olarak gönderdiği 2000 adet sigara ile ilgili belgeler dikkat çekiyor. Ancak, bu sigaralar Hollanda gümrüğüne takılmış ve Vissering’e ulaşamamıştı. Bu olay, dönemin diplomatik ilişkilerinde ilginç bir ayrıntı olarak arşivlerde yerini almış durumda.

Yabancı Bankacıların Türkiye’ye İlgisi

Vissering’e Türkiye Merkez Bankası’nda çalışmak isteyen Hollandalı bankacılar tarafından yazılan mektuplar da dosyada yer alıyor. Ancak, bu başvurulara “Türkler milli bankalarında yabancı çalıştırmak istemezler” cevabı verilmiş. Bu durum, o dönemde Türkiye’nin ekonomik bağımsızlık politikalarını ne denli ciddiye aldığının bir göstergesi.

Gizlilik İçinde Tutulan Belgeler

Çekoslovakya hükümetinin, Türkiye Merkez Bankası raporu ve tüzüğünü Hollanda’dan istemesi üzerine, bu belgelerin çok gizli tutulduğu gerekçesiyle verilmediği de arşivde yer alan bilgiler arasında. Bu tür taleplerin geri çevrilmesi, Türkiye’nin ekonomik politikalarının uluslararası düzeyde ne denli önemli görüldüğünün bir kanıtı.

Sergiler ve Gelecek Planları

Araştırmaların ardından, 20 Eylül’de Ankara’da, daha sonra İstanbul ve Amsterdam’da sergiler düzenleneceği duyuruldu. Bu sergilerde, Merkez Bankası’nın kurulma sürecine dair pek çok belge ve detay kamuoyuna sunulacak. Ayrıca, yarın Türkiye’nin Lahey Büyükelçisi, Hollanda Merkez Bankası Başkanı ile bir görüşme gerçekleştirecek.

Mehmet Tütüncü’nün Katkıları

Tarihi belgeleri büyük bir titizlikle inceleyen Mehmet Tütüncü, araştırmalarını tamamladıktan sonra bu değerli bilgileri kamuoyuna sunmayı planlıyor. Tütüncü’nün bu çalışması, Türkiye’nin ekonomik tarihine dair pek çok bilinmeyen detayı gün yüzüne çıkaracak.

Bu kapsamlı incelemeler ve araştırmalar, Türkiye’nin ekonomik tarihine ışık tutacak önemli bilgileri barındırıyor. Hollanda Devlet Arşivi’ndeki bu dosya, tarihin sayfalarına yeni bir bakış açısı kazandıracak nitelikte. Mehmet Tütüncü’nün bu çalışmaları, tarih ve ekonomi dünyasında büyük yankı uyandırmaya aday.

Haberin tamamına İlhan Karaçay sitesinden ulaşabilirsiniz

Mehmet TÜTÜNCÜ araştırdı                İlhan KARAÇAY derledi: