Hollanda'da Serbest Çalışan ZZP Etkisi: 2024'te Rekor Sayıda Şirket Kapatıldı

Hollanda Merkezi İstatistik Bürosu'na (CBS) göre, kapatılan şirketlerin yalnızca küçük bir kısmı iflas nedeniyle faaliyetlerine son verdi. Büyük çoğunluğu ise gönüllü olarak kapandı. Özellikle, sahiplerinin işlerine son verdiği bireysel işletmelerin sayısı dikkat çekti.

138.000 Serbest Çalışan (ZZP) Kayıtlarını Sildirdi

CBS sözcüsü Marjolein Jaarsma’ya göre, 138.000 serbest çalışan, Ticaret Odası'ndan (KvK) kayıtlarını sildirdi. Bunun, 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek olan sahte serbest çalışmaya (schijnzelfstandigheid) yönelik daha sıkı denetimlerle ilgili olabileceğini belirtti. Jaarsma, her yıl daha fazla kişinin serbest çalışmaya başladığını ve bu nedenle bırakma oranının da arttığını vurguladı. “Örneğin, bazı kişiler bu çalışma modelini bir yıl boyunca deniyor ve sonunda bırakıyor” dedi.

Özellikle inşaat ve ulaşım sektörlerinde faaliyet gösteren serbest çalışanlar işlerini bırakma eğilimindeydi. Jaarsma, “Bisiklet veya scooter ile yemek dağıtan kuryeler de ulaşım sektörüne dahildir” diye ekledi. Hollanda’da mahkeme, Deliveroo yemek dağıtım platformunda çalışan kuryelerin serbest çalışan olarak kabul edilemeyeceğine karar verdikten sonra, şirket ülkeden çekilmişti.

İflas Etmemek İçin Şirket Kapatılıyor

CBS, girişimcilerin neden işlerini bıraktığını birebir araştırmıyor. Jaarsma, “Genellikle çeşitli nedenler var. İnsanlar emekli oluyor, işlerini bir yıl boyunca deniyor ancak başarılı olamayınca vazgeçiyor veya iflas etmemek için gönüllü olarak şirketlerini kapatıyor” dedi.

Eğer bir girişimci uzun süre zarar eden bir şirketi kapatmazsa ve borçlar artarsa, bir iflas yöneticisi (curator) onu şahsen sorumlu tutabiliyor. Özellikle kötü yönetim durumlarında girişimciler mali sorumlulukla karşı karşıya kalabiliyor.

2024 yılında iflas nedeniyle tamamen kapanan şirket sayısı yaklaşık 2.000 oldu. Bu, 2023'e kıyasla yüzde 28’lik bir artışı ifade ediyor. Ancak bazı şirketler yalnızca kısmen iflas etti ve hukuki yapılarının tamamı kapanmadı. 2024'te 1.300 şirket kısmen iflas etti, ancak faaliyetlerine devam etti. Örneğin, perakende devi Blokker’ın yan kuruluşu Mimiso, ana şirketinin iflasına rağmen faaliyet göstermeye devam etti.

En Çok İflas Eden Sektör: Horeca (Yiyecek-İçecek)

En fazla iflas eden işletmeler yiyecek-içecek sektöründeydi. Her 100.000 restoran, kafe ve fast-food işletmesinden yaklaşık 380'i iflas etti. CBS, bunun temel nedenlerinden birinin COVID-19 pandemisi sırasında alınan mali destekler olduğunu belirtti. Pandemi sürecinde birçok horeca işletmesi devlet yardımı almıştı, ancak bu borçları geri ödemekte zorlanıyorlar.

Öte yandan, sektördeki tüm işletmeler zor durumda değil. Geçen yıl horeca sektörünün cirosu yüzde 4,9 oranında arttı. Ancak enflasyon nedeniyle artan personel maaşları ve tedarik maliyetleri, kâr marjlarını düşürmüş olabilir.

Bu veriler, Hollanda’da serbest çalışanların ve küçük işletmelerin karşılaştığı zorlukları gözler önüne seriyor. Özellikle ekonomik belirsizlikler, düzenleyici değişiklikler ve artan maliyetler, birçok girişimcinin işlerini bırakmasına neden oluyor.

©TURKİNFO.NL