GRAFİKLİ - Hollandada seçime doğru

Hollandalılar ırkçı söylemler, İslam karşıtlığı, yabancı düşmanlığı ve Türkiye ile yaşanan diplomatik skandalın gölgesinde yarın seçime gidecek.

Hollanda'da yarın yapılacak genel seçime 14 parti katılıyor. Başbakan Mark Rutte'nin liderliğindeki Liberal Partisi (VVD) en güçlü parti olarak öne çıksa da hiçbir partinin tek başına iktidar şansı bulunmuyor.

Araştırma şirketi Peilingwijzer'in son anketine göre, VVD'nin meclisteki 150 sandalyenin 24-28'ine sahip olması bekleniyor. Anketler, Türkiye ile yaşanan diplomatik skandalın ardından oyunu az da olsa artıran Başbakan Rutte'nin yine de istediği sonucu yakalayamadığı ve 2012 seçimlerinde elde ettiği 41 sandalyeden en az 13'ünü kaybedeceğini gösteriyor.

Aşırı sağla aynı söylemi paylaşarak, Hollanda vatandaşı Türk gencine "defol git" diyen, gazeteye "kurallara uymuyorsan ülkeyi terk et" ilanı veren, son olarak Hollanda'da yapılacak halk oylamasıyla ilgili etkinliği yasaklayan Rutte, sandıktan birinci olarak çıksa bile hükümeti kurmakta çok zorlanacak.

- İslam karşıtı ve ırkçı PVV ikinci parti

Rutte'nin VVD'sini, aşırı sağcı Geert Wilders'in liderliğindeki Özgürlük Partisinin (PVV) 20-24 sandalye ile takip edeceği tahmin ediliyor. Hollanda'nın "İslam'dan arındırılması"na dayanan programında, ülkedeki camileri kapatmayı, Kur'an-ı Kerim'i yasaklamayı ve sığınmacılara verilen oturma izinlerini iptal etmeyi vadeden PVV, son haftalarda düşüşe geçti. Bu kayba rağmen parti, 15 sandalye elde ettiği 2012 seçimlerine oranla büyük bir çıkış yakalamış durumda. Üçüncü partiyken ikinciliğe yükselen PVV'nin oyundaki artış, ülkedeki ırkçılığın artmakta olduğunu gösteriyor.

- İşçi Partisi ciddi oy kaybedecek

Bu seçimde en çok oy kaybına uğrayacak parti ise 2012 seçiminde 38 sandalye elde ederek hükümet ortağı olan Lodewijk Asscher liderliğindeki İşçi Partisi (PvdA) olacak. Ankete göre, 10-12 sandalye elde etmesi beklenen PvdA, alternatif söylem geliştirmek bir yana benzer ifadeler kullanmasının bir sonucu olarak rekor derece oy kaybedecek.

Parti lideri ve Başbakan Yardımcısı Asscher, halkın güvenini kaybetmesi ve azınlık grupların oylarını artık kolayca alamayacağının ortaya çıkması üzerine partisinin oylarını yükseltmek için göçmenler ve Türkiye karşıtı söylemlere yöneldi. PvdA, partinin entegrasyon politikasına güvenoyu vermedikleri için Türk milletvekilleri Tunahan Kuzu ve Selçuk Öztürk'ü ihraç etti. İkinci partiyken yedinciliğe gerileyeceği öngörülen PvdA'nın olası bir hükümette yer alsa bile eskisi kadar güçlü olmayacağına kesin gözüyle bakılıyor.

Hristiyan Demokrat Parti (CDA) ise yine İslam karşıtı söylemler sayesinde oyunu artırmayı başardı. İslam'a karşı tavır alarak geçen sene ülkedeki camilere finansal yardımın engellenmesi için önerge veren CDA'nın 19 milletvekili çıkarması bekleniyor. 13 sandalye kazandığı bir önceki seçime göre gücünü artıran partinin, üçüncü veya dördüncü parti olacağı sanılıyor.

- DENK koalisyon dengelerini etkileyecek

Bu seçimde, PvdA'nın ihraç ettiği Tunahan Kuzu ve Selçuk Öztürk'ün kurduğu ve Flemenkçe "düşün" anlamına gelen DENK Partisi de yarışacak. Son yıllarda Hollanda'da Müslüman ve Türk karşıtlığının giderek artması üzerine sesi duyulmayan insanların sesini duyurmak için siyasi arenaya giren DENK, Müslüman ve Türklerin yanı sıra Hollandalıların da oylarına talip. Irkçı, yabancı ve İslam düşmanlığına karşı alternatif bir söyleme sahip olan DENK'in seçimlerde elde edeceği başarı önemli bulunuyor.

Bir partinin hükümet kurabilmesi için parlamentodaki 150 milletvekilinden en az 76'sının desteğini alması gerekiyor. Bu noktada somut politikalar yerine ırkçılığa ve yabancı düşmanlığına yönelik söylemlere dayanan partilerin, birbirine yakın oylar alması bekleniyor. Bu da Hollanda'da koalisyonu zorunlu kılıyor.

Hollanda ve Türkiye arasındaki krizin ardından, Müslümanların kurduğu DENK'in de çıkaracağı milletvekilleriyle koalisyon dengelerini etkileyeceği belirtiliyor. DENK'in koalisyon denkleminde önemli rol üstlenmesi öngörülüyor.

Diğer taraftan yapılacak seçimde farklı partilerden 27 Türk kökenli aday, milletvekili olmak için yarışacak.