GRAFİKLİ Bölgesel savunmada Aegis üstünlüğü

WASHINGTON (AA) – ERKAN AVCI - Türkiye'nin balistik füze savunmasında kilit rol oynayacak Aegis SM-3 önleme füzelerinin, günümüz koşullarında potansiyel tehditlerle mücadelede Patriotlardan daha etkili olduğu bildirildi. 

Merkezi Washington'da bulunan Silahların Kontrolü Derneği üst düzey yöneticisi Daryl Kimball, AA muhabirinin Türkiye'nin savunmasına destek amacıyla ABD Donanması'nın Doğu Akdeniz'de konuşlanan Aegis gemilerine ilişkin sorularını yanıtladı. 

Silahların etkin kontrolüne ilişkin çalışmalar yapan Kimball, Türkiye'nin balistik füze savunmasında rol alacak Aegis gemilerideki SM-3 önleme füzelerinin Patriotlarla kıyaslandığında "genel olarak daha güvenli ve daha etkili" olduğuna işaret ederek, "SM-3'ler farklı füzelere ve özelliklere sahip. Test sonuçları, SM-3'lerin gerçek dünyadaki potansiyel tehditlerle mücadele etmede daha etkin olduklarını gösteriyor" ifadesini kullandı.

Kimball, SM-3'lerin Patriotlarla aynı şekilde olmasa da benzer türde füze tehditlerine karşı kullanıldığını, her ikisi de taşınabilir nitelikte olan savunma sistemlerinin, belirli bölgelere konuşlandırılabileceğini, bunun da taktiksel avantaj sağladığını vurgulayarak, SM-3'lerin Suriye'nin balistik füzelerine karşı da kullanılabileceğini söyledi. Daryl Kimball, "Bunlar Suriye'nin füzeleriyle de mücadele edebilir. Coğrafi açıdan kolaylıkla hareket ettirebilirler çünkü sabit olmayan gemilerdeler" değerlendirmesinde bulundu.

Füze savunma sistemlerinin hiçbir zaman yüzde yüz başarı göstermediğini de vurgulayan Kimball, "Türkiye'deki Patriot füze bataryaları, en fazla Suriye'nin veya teorik olarak İran'ın balistik füze yaylım ateşini yatıştırabilir" dedi. 

Daryl Kimball, Patriot füze bataryalarının Suriye'den gelebilecek saldırılarla mücadelede Türkiye'ye yardım amacıyla konuşlandırıldığını, öte yandan Suriye ordusunun süregelen iç savaştan büyük darbe aldığını belirterek, "Suriye'nin balistik füzeleri artık daha az bir tehdit oluşturuyor ancak Patriot füze bataryaları Türkiye'nin bugün yüz yüze olduğu daha acil ve gerçek tehditlere karşı herhangi bir savunma sağlamıyor" yorumunu yaptı. 

- Patriotlar ile SM-3'ler arasındaki teknik farklılıklar 

Yaklaşık 30 yıl önce kullanıma sunulan, kısa ve orta menzilli tasarlanan Patriot füze savunma sistemleri, komuta merkezinden 30 kilometre uzağa mevzilendirilebilen 16'lı rampalara konuşlandırılırken, SM-3 füzelerinin operasyon menzilleri modellerine göre değişiyor. 

SM-3'lerin "IA" versiyonu 700 kilometre, "IB" versiyonu ise bin ila 3 bin kilometre arasındaki alana ulaşabiliyor. Hala geliştirilmesi devam eden ve 2018'de tamamlanması beklenen "IIA" versiyonunun da 5 bin 500 kilometreye kadar fırlatılabilmesi planlanıyor. Uzmanlara göre, Türkiye'deki Patriot bataryalarından fırlatılmaya hazır füzelerin menzili ise 20 ila 160 kilometre arasında. Patriotlara bağlı radar sitemleri de azami 300 kilometrelik alanı görebiliyor.

ABD'nin ilk kez 1991'de Körfez Savaşı sırasında müttefikleri İsrail ve Suudi Arabistan'ı korumak için kullandığı, 2003 yılında Irak operasyonu sırasında da başvurduğu Patriot füzelerinin bugünkü modernize edilmiş versiyonu PAC3 de, kısa ve orta menzilli hedeflere göre tasarlanmış durumda. 

Aegis gemileri tarafından balistik füze savunması için kullanılan "önleme füzeleri", "Standart Füze-3 (SM-3)" ve "Standart Füze-2 Block IV (SM-2 Block IV)" olarak adlandırılan SM-3'ler de daha çok kısa ve orta menzilli balistik füzelere karşı hem karadan hem denizden ateşlenebiliyor. Bunun yanı sıra SM-3'ler, düşmanın balistik füzesini atmosferin üzerinde önleme tasarımına sahip.

Ayrı ayrı ateşlenebilen füze bataryaları bulunan Patriotlar, hedeflerini bilgisayar sistemine bağlı radarla takip ediyor. Yaklaşık 5 metre uzunluğunda ve 300 kilogram ağırlığındaki Patriotların, ortalama maliyetinin 1 buçuk milyon dolar belirtiliyor. 

Ağırlığı 1 buçuk tonu bulan, 6 buçuk metre uzunluğundaki SM-3'ler, kinetik savaş başlığı olarak da anılan "vur-öldür" başlığını taşıyor. Bu düşmanın balistik füze başlığını çarpışarak yok ediyor. Bu çarpışma 10 tonluk bir tırın, saatte 965 kilometre hızla bir yere çarpmasıyla eşdeğer bir etki yaratıyor. SM-3'ler daha çok "bölgesel savunma" füzeleri olarak değerlendiriliyor. 

Türkiye, Suriye'deki iç savaşın şiddetlenmesi üzerine NATO'yu İttifak anlaşmasının 4'üncü maddesi kapsamında güvenlik istişareleri için olağanüstü toplantıya çağırmış, devam eden süreçte Suriye'den sınır ihlalleri ve füze tehdidi nedeniyle Hollanda, Almanya ve ABD, 2013 başında Adana, Kahramanmaraş ve Gaziantep'e Patriot füze savunma sistemleri yerleştirme kararı almıştı. 

ABD ve Türkiye tarafından geçen hafta açıklanan ortak bildiride, mevcut görev süresi ekim ayında sona erecek Türkiye'deki Patriot hava ve füze savunma birliklerinin konuşlanmasının mevcut rotasyonun sonunda yenilemeyeceği belirtilmişti. Türkiye'nin savunmasına destek amacıyla ABD Donanması'nın Doğu Akdeniz'deki Aegis gemilerinin "devamlı" mevcudiyetini sürdüreceği açıklanmıştı.