Büyük bir Hollandaca Türkçe sözlüğü ihtiyaç var

1974 yılında Hollanda'ya gelen, Türkiye'deki üniversite eğitimini bu ülkede tamamlayan Latif Tuna, 1977 yılında öğretmenliğe başladı. Twente bölgesindeki çeşitli okullara bisikleti ile ulaşım sağlayan Tuna, Türk çocuklarına yıllarca ders verdi.

Latif Tuna, bana yazdığı mesajında, bir yıl önce yayınlamış olduğum bir haberi işaret ederek, 'Şimdilerde Mersin'de diş labaratuvarı işleten Cırık kardeşler, Hengelo kentinde benim öğrencilerimdi' diyerek, anıların tazelenmesine memnun olduğunu belirtti.

Hollanda'da yaptığı başarılı çalışmaları nedeniyle göze çarpan Latif Tuna, Türkiye Yaşlılık Konseyi TÜRYAK tarafından , 'Örnek Kıdemli Vatandaş' ödülüne layık görüldü.

'2018 Örnek Kıdemli Vatandaş'  ödülünü alanlar arasında,  2015 Nobel Kimya Ödüllü Bilim Adamı Prof. Dr. Aziz Sancar, Türkiye'nin ilk Halkla İlişkiler Uzmanı Betül Mardin, TRT Yapımcı ve Sunucusu Bülend Özveren ve Kalp Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Bingür Sönmez de vardı.

Latif Tuna, Hollanda'da büyük çapta bir Hollandaca-Türkçe sözlüğün olmamasından yakınıyor.

Her ne kadar Mehmet Kiriş'in, 1070 sayfalık Türkçe-Hollandaca, 1135 sayfalık Hollandaca-Türkçe ve 1214 sayfalık ikisi bir arada sözlükleri varsa da, Latif Tuna bunların yetersiz olduğunu belirtiyor ve şunları yazıyor:

''Benim evime Hollandaca öğremeye başladığım yıldan bu yana, hergün Hollandaca gazete giriyor. Fotoğraf merakım var, fotoğrafcılık dergileri giriyor. Türkler'i, Türkiye'yi ve islamı ilgilendiren konularda  sözlük kullanmadan okuyabilme düzeyine bir türlü ulaşamadım.

Okurken mutlaka yanıbaşımda sözlük olmalı. Teknik kelimeler, meslek/bilim dili (vak jargon), metaforik ifadeler, farklı anlam alanlar (context) baş rolü oynadıklarında, Hollanda'nın  Van Dale sözlüğü büyüklüğünde bir sözlük mutlaka gerektiriyor.

Ne yazik ki Van Dale büyüklüğünde geniş kapsamlı bir Hollandaca- Türkçe  ve Türkçe-Hollandaca bir  sözlük yoktur.  Böyle bir sözlüğün eksikliğini çekiyoruz. Hollandaca- Kürtçe, Hollandaca- Arapça, Hollandaca- Süryanice büyük sözlükler vardır. Niye geniş kapsamlı, Van Dale ayarında Hollandaca-Türkçe ve Türkçe- Hollandaca büyük sözlükler yoktur?

Bu sorunun cevabını bulmak mümkün değildir? 

 

Nijmegen'de yaşayan ve Etnicom Yayınevi'nin  yayınladığı sözlüklerin sahibi Mehmet Kiriş bey, şimdiye kadar degisik büyüklüklerde ve aynı zamanda değişik alanlarda sözlükler yayınladı. Bunları kullandık ve faydalandık. Kendisine birkaç kere, neden Van Dale ayarında büyük Türkçe-Hollandaca ve Hollandaca-Türkçe sözlüğü yayınlamadığını sordum. Kiriş, böyle büyük bir sözülüğü çoktan hazırladığını, ancak, yayınlamak için yeterli parasal kaynağı bulmakta zorluk çektiğini ve yayınlanması halinde, yeterli alıcı sayısı bulamayacağından koktuğunu söylüyor.

Size bu mektubu yazış nedenim, böyle bir sözlüğün yayınlanabilmesi için, Hollanda'daki Türk kuruluşlarının sponsorluk konusunda uyarılmasıdır.''

Latif Tuna'nın yazdıkları böyleydi.

Bundan sonrası, yayıncı Mehmet Kiriş ve Türk kuruluşlarına kalıyor.

Ilhan Karacay