Avrupa’da Konut Krizi Derinleşiyor: Hollanda’daki Ev Fiyatları Yüksek Ama Zirvede Değil
Sadece Hollanda’da değil, Avrupa’nın birçok ülkesinde ev sahibi olmak isteyenler büyük zorluklarla karşı karşıya. ABN AMRO'nun yaptığı bir araştırmaya göre, son yıllarda Macaristan ve Portekiz’de konut fiyatları, Hollanda’ya kıyasla neredeyse iki kat daha fazla arttı.
Araştırma, Avrupa genelindeki konut piyasalarını; gelir seviyeleri, konut satış fiyatları ve ev alırken gerekli öz sermaye miktarı gibi kriterler doğrultusunda inceledi. Son on yılda, Hollanda konut fiyatlarının en fazla arttığı 27 AB ülkesi arasında yedinci sırada yer aldı. Enflasyona göre düzeltilmiş veriler, bu sürede Hollanda’da ev fiyatlarının yüzde 48 oranında arttığını gösteriyor.
Ancak bu artışa rağmen, Macaristan’da yüzde 80, Portekiz’de ise yüzde 85’lik fiyat artışı, durumu daha da çarpıcı kılıyor. Litvanya, Slovenya ve Hırvatistan gibi ülkelerde de konut fiyatlarında yüzde 50’yi aşan artışlar görüldü.
Buna karşın Hollanda, Almanya ve Belçika gibi komşu ülkelerle kıyaslandığında dikkat çekiyor. Almanya’da konut fiyatları son on yılda yalnızca yüzde 14,1 artarken, Belçika’da bu oran yüzde 6,8’de kaldı. Hatta Finlandiya ve İtalya gibi bazı ülkelerde fiyatlar düşüş bile gösterdi.
Ev Fiyatları Gelir Artışını Geride Bırakıyor
Hollanda’da konut fiyatlarındaki artış, maaş artışlarının çok ötesine geçmiş durumda. 2000’li yılların ilk döneminde fiyat ve gelir artışları paralel seyrederken, son on yılda ev fiyatları adeta fırlarken, gelir artışı yüzde 30 geride kaldı. Bu göstergede Hollanda, Avrupa genelinde ikinci sırada.
ABN AMRO’ya göre konutların pahalı hale gelmesinde en büyük etken; artan maaşlar ve düşen mortgage faiz oranları. Büyüyen nüfus ya da inşaat izinlerinin azlığı gibi faktörlerin etkisi ise daha sınırlı. Örneğin Hollanda’da nitrojen (azot) krizi nedeniyle birçok inşaat projesi askıya alınmış durumda.
Hollanda’da Konutlar Görece Daha Erişilebilir
Konut fiyatlarının gelirle kıyaslandığı "erişilebilirlik" endeksine göre Hollanda, birçok Avrupa ülkesine göre daha iyi durumda. Ortalama iki gelirli bir çiftin, üç yatak odalı ortalama bir ev için altı yıllık net gelirini harcaması gerekiyor. Bu, Eurostat verilerine göre yıllık 84.400 euro net geliri olan bir çift baz alınarak hesaplandı.
Bu verilere göre, Hollanda konut erişilebilirliği açısından Avrupa’da dördüncü sırada. Sadece İrlanda, Finlandiya ve İsveç’te konutlar daha erişilebilir durumda. Öte yandan, bazı ülkelerde çiftlerin ev alabilmesi için on yıla yakın gelirlerini harcaması gerekiyor. Lüksemburg ise, ortalama bir konut için on yedi yıllık gelir gereksinimiyle başı çekiyor.
Tek başına yaşayan bireyler için tablo daha da zorlayıcı. Bir yatak odalı bir ev için ortalama 38.400 euro net gelire sahip bir kişinin, 8,5 yıllık gelirini bu konuta harcaması gerekiyor. Ancak bu durumda bile Hollanda, 27 ülke içinde altıncı sırada yer alıyor.
Avrupa’da Ev Sahibi Olmak Yardımsız Zor
ABN araştırmacısı Mike Langen’a göre, bazı AB ülkelerinde aile desteği olmadan ev sahibi olmak neredeyse imkânsız. Bu destek genellikle ebeveynlerden gelen bağışlar ya da borçlarla sağlanıyor. Ayrıca bazı ülkelerde ev alım bedelinin yüzde 40’ına kadar olan kısmı için kredi kullanımı yasak. Doğu Avrupa’da ise kimi ülkelerde tamamen kredi kullanmaksızın ev alınması gerekiyor; bu da genellikle bir “aile projesi” haline geliyor.
Avrupa genelinde konut piyasasındaki sorunların artması üzerine, Avrupa Komisyonu ilk kez bir "Konut Komiseri" atadı. Komiser, bu yıl yaptığı açıklamada durumun bir "kriz" olduğunu belirtti. Sorunları çözmek için bir komisyon oluşturuldu ve 2026 yılı başında bu komisyonun detaylı bir rapor sunması bekleniyor. Ancak barınma politikalarının üye ülkelerin yetki alanında olması, Brüksel’in elini kısıtlıyor.
Hollanda, Ev Sahiplerine En Çok Vergi Desteği Sağlayan Ülke
Araştırmaya göre, Hollanda’da ev sahiplerine verilen mali destek Avrupa’nın hiçbir ülkesinde bu düzeyde değil. Özellikle mortgage faiz indirimi gibi uygulamalar, ev sahiplerine yıllardır avantaj sağlıyor.
Bu destek, ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yüzde 1,2’sine denk geliyor. Bu oran, ikinci sıradaki İsveç’in üç, üçüncü sıradaki Lüksemburg’un ise altı katı.
Bazı konut piyasası uzmanları, Hollanda’nın bu faiz indirimini azaltması ya da tamamen kaldırması gerektiğini savunsa da, bu kolay bir karar değil. Zira bu tür bir adım, ev fiyatlarında düşüşe ve kredi ödeme sorunlarına yol açabilir.
©TURKİNFO.NL
Yorumlar
Kalan Karakter: