Avrupa Yeni Bir Buzul Çağıyla Karşı Karşıya Kalabilir

AMOC akıntısı (Atlantic Meridional Overturning Circulation), sudaki yoğunluk farkları tarafından yönlendirilir. Van Westen, "Sıcak ve tatlı su, nispeten hafif; soğuk ve tuzlu su ise çok ağırdır" diyor. Bu yoğunluk farkları, Atlantik Okyanusu'nun sirkülasyonunda bir tür "taşıma bandı" oluşturur.

Ağır su Grönland'da toplanır ve aşağıya doğru batarak soğuk bir alt akıntı olarak güneye doğru akar. Van Westen, "Ancak bu su aşağıya indiğinde, bir yerden yeni su da gelmelidir. Bu nedenle, yüzeyde suyun kuzeye doğru aktığını görüyorsunuz." Bu akıntı yüzbinlerce yıldır var ve Van Westen'e göre iklimimiz için hayati önem taşıyor.

AMOC, Meksika Körfezi'nden Batı Avrupa'ya önemli miktarda ısı taşır. Bu sayede Hollanda'nın bulunduğu enlemlerde iklim, Kanada gibi benzer enlemlere göre ortalama 5-10 derece daha sıcaktır. Ayrıca bu akıntı, oksijen ve besin maddelerini taşıyarak deniz yaşamını da etkiler. Van Westen, "Bu nedenle okyanus ekosistemlerinde kritik bir rol oynar" diyor.

Güç Kaybı

Ancak AMOC akıntısı zayıflıyor. Van Westen, "Akıntıyı bir süredir ölçüyoruz. Değişen hava kalıpları, iklim ve doğal değişkenlik nedeniyle çok fazla değişkenlik görüyoruz ve bu normal" diyor. Yine de 1950'den beri akıntının gücünde yaklaşık %15'lik bir azalma gözlemlendi. Araştırmacılar, bu azalmanın çok daha hızlı artabileceğinden, "muhtemelen %90'a kadar" endişe duyuyor.

Van Westen, sorunun iklim değişikliğine bağlandığını söylüyor. Grönland çevresindeki ağır su nispeten soğuk ve tuzludur. Van Westen, "Ancak küresel ortalama sıcaklığı yükselttiğinizde, su ısınır ve hafifler ve aşağıya doğru batması zorlaşır" diyor. Araştırmacı, ikinci bir nedenin de Grönland çevresindeki eriyen sular nedeniyle suyun tatlılaşması olduğunu söylüyor. "Bu iki faktör nedeniyle, akıntının sirkülasyonu tamamen bozuluyor."

Daha da Kötü Olabilir

Van Westen, bu haberin pek de iyi olmadığını, ancak daha da kötü olabileceğini söylüyor. "İklim sisteminde, akıntının daha da zayıflamasına neden olacak dönüm noktaları var." Araştırmacılar, çalışmalarında bunun "gerçekten de olabileceğini" gösterdiler.

Sonuç

Utrecht Üniversitesi'nden yapılan araştırmaya göre, Atlantik Okyanusu'ndaki AMOC akıntısı zayıflıyor ve bu durum 100 yıl sonra Avrupa'da yeni bir buzul çağına yol açabilir. Bu, Batı Avrupa'da sıcaklıkların 10 dereceye kadar düşmesine neden olabilir. Akıntının zayıflamasının nedeni olarak iklim değişikliği gösteriliyor.

©TURKİNFO.NL