ANALİZ - Yunan ekonomisindeki küçülmeyi gelişmiş ülkeler de yaşadı

ATİNA (AA) – BAHATTİN GÖNÜLTAŞ- Son 150 yılda dünyanın en büyük ekonomilerinden ABD, Almanya, Japonya ve Fransa'nın da aralarında bulunduğu birçok gelişmiş ülke ekonomik açıdan belli dönemlerde yüzde 25'den fazla küçüldü. 

Yunan ekonomisinin 2008 yılından bu yana yaklaşık yüzde 25 küçülmesi, diğer ülkelerin ekonomik küçülme deneyimlerini de akıllara getirdi. 

AA muhabirinin Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerinden derlediği bilgilere göre, gelişmiş ülkelerin tarihlerinde, gayri safi milli hasılatlarındaki daralma dönemleri genellikle savaşlardan sonra oldu. Yaşadığı ekonomik kriz yüzünden küresel piyasaların bir numaralı gündem maddesi haline gelen Yunanistan'nın gayri safi milli hasılası, İkinci Dünya Savaşı'nın yaşandığı 1938-1945 yıllarından yüzde 64 düşüş gösterdi.

Yunanistan ekonomisi 2008 krizinden bu yana da yüzde 25 küçüldü. İşsizlik yüzde 25’in üzerine çıktı. Bu oran gençler arasında yüzde 60’lara kadar yükseliyor. Sanayi üretimi yüzde 35 geriledi. 

Şu anda dünyanın en büyük ekonomisi konumundaki ABD de tarihinde bir çok kez yüzde 10'dan fazla küçüldü. Ülkenin ekonomisi 1921'de yüzde 16 daralırken, "Büyük Ekonomik Buhran"  olarak da adlandırılan 1929'daki ekonomik kriz dönemi,  ABD'de ve dünyanın farklı bölgelerinde 1930′lu yıllar boyunca yıkıcı etkilere yol açtı. 

Bu kriz, genellikle Amerika′da borsanın çöküşü olarak hatırlansa da sonuçları itibarıyla dünya ekonomisine büyük bir yıkım getirdi. ABD ekonomisinin de 1933'te yüzde 29 küçülmesine yol açtı. Amerikan hükümeti 1930-1937 yıllarında krizden çıkış için hem sosyal hem ekonomik reform niteliği taşıyan programlar hazırladı. Ülkedeki bankacılık sektörü yeniden yapılandırılarak, bütün mevduatlar devlet güvencesine alındı. Yaklaşık 3 milyon Amerikan genci kamplara alınarak ülkenin ormanlarını, parklarını düzenlemek üzere günde bir dolara çalıştırıldı. 

"Büyük Ekonomik Buhran"dan en çok etkilenen ülkelerden biri de ABD'nin komşusu Kanada oldu.Ülkenin ekonomisi 1929-1933 yıllarında yüzde 30 küçüldü. 

Bugünlerde Yunanistan’ı krizden çıkarmak için reformlar sunan Avrupa ülkelerinin yarısından fazlası, ekonomideki yüksek orandaki küçülmeyi tecrübe etmiş ülkeler olarak tarih sayfalarında yerlerini aldı. 

IMF'in verilerine göre, dünyanın dördüncü ve Avrupa Birliği’nin (AB) en büyük ekonomisi Almanya,  II. Dünya Savaşı bittikten sonra, 1945 ve 1946 yıllarında, tam olarak yüzde 66 küçüldü. İhracatla ayakta duran Alman sanayisi, ihracat kesilince geriledi. Ülke bu tarihlerden sonra uyguladığı sıkı mali politikalarla bugünkü ekonomik başarısına ulaştı.

Bununla birlikte, Avrupa'nın en büyük ekonomilerinden İtalya'da ise Birinci Dünya Savaşı bittikten sonra 1919-1921 yıllarında ekonomi yüzde 15 küçüldü. Ülkenin ekonomisi İkinci Dünya Savaşı'nda da yüzde 44  daraldı.

Avrupa'nın en büyük ekonomilerinden Fransa da 1913 ve 1919 yıllarında yüzde 36, 1940-1944 yıllarında yüzde 50 den fazla küçüldü. Birinci Dünya Savaşı döneminde Belçika ekonomisi yüzde 32, Avusturya ekonomisi yüzde 38, Finlandiya ekonomisi ise yüzde 33 daraldı. Hollanda da 1940-1944 yıllarında ekonomik açıdan yüzde 50 küçüldü.

Bugünlerde küçük büyümelerle uğraşmak zorunda kalan dünyanın üçüncü büyük ekonomisi Japonya da İkinci Dünya Savaşı sonunda ekonomisi yüzde 50'den fazla küçülen ülkeler arasında yerini aldı.

Ülke Adı GSMH'nın küçüldüğü tarihler Yüzde (%) Almanya                              1945-1946 -66 Yunanistan                            1938-1945 -64 Avusturya                                      1945 -59 Fransa                             1940-1944 -53 Japonya                            1944-1945 -52 Hollanda                             1940-1944 -50 İtalya                             1941-1945 -44 Avusturya                             1913-1919 -38 Fransa                             1913-1918 -36 Finlandiya                             1914-1918 -33 Belçika                             1914-1918 -32 Kanada                              1929-1933 -30 İspanya                              1936-1937 -29 ABD                              1930-1933 -29 Yunanistan               2008- devam ediyor -25 İtalya                               1919-1921 -25